عوارض جاده‌ای که با نام کلی عوارض یا عوارضی مرسوم است، به نوعی مالیات برای حمل و نقل کالا محسوب می‌شود. به‌طور کلی درآمد حاصل از این کار بایستی صرف نگهداری راه، تأسیس راه‌های جدید و برگشت سرمایه اولیه (در صورت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی) گردد.
به گزارش کاماپرس، سامانه‌های پرداخت الکترونیکی عوارض آزادراهی عمری در حدود ۵۰ سال در جهان دارند. در طول این نیم‌قرن، با پیشرفت‌های چشمگیر پردازنده‌های الکترونیکی، نسل‌های متفاوت سامانه‌های شناسایی تردد با هدف کاهش هزینه‌ها، افزایش کارآیی، کاهش خطرها و مخاطره‌های احتمالی و افزایش سهولت برای ترددکننده‌ها تولید و عملیاتی شده است.
نسل‌های اولیه فناوری پرداخت الکترونیکی عوارض و روش‌های شناسایی تردد که به‌تدریج در دنیا پیاده‌سازی و توسعه داده شدند، ابتدا شامل دریافت وجه نقد یا کارت‌اعتباری توسط اپراتور و ثبت در سیستم محلی و کنترل از طریق راه‌بند بوده است. این شیوه هم اکنون با عنوان سیستم نیمه‌خودکار پرداخت الکترونیکی عوارض در برخی خطوط عبوری آزادراهی کشورمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در نسل چهارم برداشت مبلغ عوارض از طریق تگ خوانی به وسیله ابزارهای خوانش تک خطه انجام و شناسایی تردد از طریق سیستم پلاک‌خوانی صورت می‌گرفت. این روش در دنیا به عنوان SLFF شناخته می‌شود. در ایران این نسل توسط شرکت ناواکو در یک خط عبوری آزادراههای تهران-پردیس، تهران-قم و اهواز-بندر امام مورد استفاده قرار گرفته است.
در نسل پنجم و آخرین نسل شناسایی تردد و پرداخت عوارض آزادراهی، به وسیله برداشت مبلغ عوارض از طریق تگ‌خوانی و نیز دیگر ابزارهای پرداخت الکترونیکی انجام و شناسایی به‌وسیله ابزارهای خوانش چندخطه که روی دروازه سراسری در آزادراه نصب می‌شود. در این روش ایستگاه عوارضی حذف و امکان تردد بدون توقف در همه خطوط آزادراه وجود داشته در ضمن این روش برخلاف روش‌های قبلی هیچ محدودیتی در شناسایی خودروها ندارد و معادل ظرفیت آزاد راه شناسایی صورت می‌گیرد. این روش در دنیا با دو حالت چندخطه multi-line free flow) MLFF) یا مسیر باز open road tolling )ORT) شناخته می‌شود. در ایران این نسل توسط شرکت سپندار در برخی از آزادراههای کشور از جمله آزادراههای تهران-قم، تهران-ساوه، کرج-قزوین، قزوین-زنجان، بندرعباس-شهید رجایی، قطعه اول تهران-شمال، قطعه چهارم ارومیه-تبریز، همت-کرج و قزوین-رشت پیاده‌سازی شده و در حال توسعه به سایر آزادراههای کشور است.
به نقل از دنیای اقتصاد، افزایش سهولت تردد در آزادراه، کاهش هزینه‌های بهره‌برداری آزادراه، صرفه‌جویی در زمان، کاهش مصرف سوخت، کاهش استهلاک آزادراه، کاهش آلایندگی محیط‌زیست، حذف هزینه ساخت ایستگاه‌های عوارضی در آزادراههای در حال ساخت، حذف خطرات احتمالی ناشی از تغییر سرعت خودروها در محدوده ایستگاه‌های عوارضی، امکان مدیریت ترافیک آزادراه، ارائه خدمات محاسبه عوارض بر مبنای پیمایش، عوارض بر مبنای زمان تردد، عوارض بر مبنای زمان پرداخت و … از انگیزه‌هایی است که آزادراههای خصوصی، دولتی یا مشارکتی در دنیا را به سمت نسل پنجم سوق داده است. خوشبختانه در ایران نیز پس از تجربه محدود نسل اول و چهارم، اجرای همه آزادراههای کشور با فناوری نسل پنجم سامانه‌های پرداخت الکترونیکی عوارض آزادراهی با برگزاری فراخوان مشارکت به شرکت سپندار واگذار شده است. این فناوری هم‌اکنون در هشت آزادراه پرتردد پیاده‌سازی شده و در حال توسعه در سایر آزادراههای کشور است.
برای دسترسی سریعتر به اخبار مهم روز، عضو کانال تلگرام کاماپرس شوید. برای عضو شدن اینجا را کلیک کنید.
انتهای پیام
مرتبط با :
سپندار