اکسپو دبی تاکنون بیش از 800 هزار بلیط بازدید فروخته است و پیشبینی میشود که این رویداد بزرگ جهانی با دعوت از چهرهها و هنرمندان شاخص، حدود 25 میلیون بازدیدکننده جذب کند.
به گزارش کاماپرس، شعار امسال اکسپو، «پیوند ذهنها، خلق آینده» است. ایران هم با روایتی از شهرزاد قصهگو و با شعار «ایران؛ تمدن کهن و استوار تنوع اقوام و میزبان ملتها» در پاویونی به وسعت دو هزار و 14 متر حاضر شده است. اما ایران تاکنون چقدر موفق عمل کرده است؟ چه برنامههایی برای پنج ماه باقیمانده از اکسپو 2020 دارد؟
برای دسترسی سریعتر به اخبار داغ نمایشگاه اکسپوی دبی اینستاگرام کاماپرس را دنبال کنید. از اینجا وارد شوید.
در همین رابطه، نشستی در کلابهاوس با حضور کارشناسان و منتقدان برگزار و به نقاط ضعف و کمبودهای پاویون ایران در اکسپو ۲۰۲۰ دبی پرداخته شد. در این نشست، آرش نورآقایی، پژوهشگر و راهنمای گردشگری، به بازگوکردن روایاتی از مدت حضورش در اکسپوی امسال پرداخت که نکات زیادی را در خصوص عملکرد ایران در این نمایشگاه بینالمللی عظیم مشخص میکند؛
مهمترین اخبار اکسپو را دنبال کنید:
فرصتی بزرگ اما بدونِ خوشآمدگویی!
آرش نورآقایی با بیان اینکه اکسپو جهان کوچکی است که کشورها را در کنار هم قرار داده است تا هر یک خلاقیتهای خود را به نمایش بگذارند، درباره فرصتی که اکسپو به مدت شش ماه در اختیار ایران قرار داده است، گفت: این اتفاق ممکن است تا سالها، بغل گوش ایران رخ ندهد. هر چند روسیه برای ۲۰۳۰ خود را کاندیدا کرده است و ما شاید ۱۰ سال دیگر این فرصت را دوباره داشته باشیم، ولی در ذهن ما نمیگنجد که از حالا برای ۱۰ سال بعد برنامهریزی کنیم، چون اساسا اینطور تربیت نشدهایم یا حتی برای پنج سال بعد که اگر اکسپو در ژاپن برگزار شود از حالا برنامهریزی کنیم.
او با اشاره به سرگردانی بازدیدکنندگان در پاویون ایران، گفت: راهحلی سنجیده شده که از تعدادی راهنمای گردشگری استفاده شود. برای انتخاب این افراد نیز مختصات و ویژگیهایی تعریف شده است تا حداقل یک خوشآمدگویی در پاویون ایران داشته باشیم. اولین اصلی که ما در پاویون ایران نداریم، همین خوشآمدگویی است.
وی افزود: در پاویونهای کشورهای دیگر اصلا اینطور نیست که یک استان یا منطقه آزاد به صورت مجزا حضور داشته باشد، کل کشور حضور دارد، اصلا در پاویونهای کشور دیگر متوجه حضور مجزا و تفکیکشده بخشهای مختلف آن کشور نمیشوید، اما اولین ادراک از غرفه ایران این است که شرکتکنندگان از هم جدا هستند.
این راهنمای گردشگری ادامه داد: در کل پاویونها یک نفر را سیگار بهدست ندیدم، اما در پاویون ایران کلی آدم قدم میزدند که سیگار داشتند. دو خانم آلمانی بازدیدکننده به پاویون ایران مراجعه کرده بودند، شخصی سیگار بهدست به آنها گفت اینجا پاویون ایران است. آن خانم عصبانی شد و گفت میدانیم اینجا پاویون ایران است اما میخواهیم بدانیم چطور میشود از غرفهها و اتاقها بازدید کرد. اینقدر غرفههای پاویون ایران گیجکننده است و پذیرش و خوش آمدگویی نداریم! این بازدیدکنندگان هم عصبانی شدند و پاویون ایران را ترک کردند؛ البته به دنبال آنها رفتم و به غرفه ایران دعوتشان کردم. همین ماجرا بود که باعث شد به این نتیجه برسیم نقش راهنما در پاویون ایران میتواند مؤثر باشد.
فرصتی برای نجات نام ایران از اخبار بد
نورآقایی در ادامه گفت: فضای اکسپو اینطور نیست که متخصص یا ذینفع گردشگری از پاویون استفاده کند، ولی ما چه بخواهیم و چه نخواهیم شرکتهایی مسؤولیت فروش صنایع دستی و گردشگری و میراث فرهنگی را به عهده گرفتهاند و بالاخره آنها هم قرارداد بستهاند، با این وضع، چاره را در این میبینم اتاق فکری تشکیل شود تا استراتژی کلی ایران در اکسپو مطرح شود و همه با هدف نمایش کلیت ایران در اکسپو حضور پیدا کنند، چون الان نام ایران در خطر است.
وی افزود: اگر گوگلترند را بررسی کنید، میبینید در بخش news سومین اسمی که زیاد سرچ شده «ایران» است، «بیروت» هم چهارمین اسم است. ما (ایران) و بیروت در اخبار هستیم و مسلما در Good news (خبر خوب) نیستیم و در Bad News (خبر بد) قرار داریم. اکسپو که در نزدیکی ایران برگزار شده، پنج ماه استثنائی را در اختیار ما قرار داده است، میتوان یکسری فعالیتها را انجام داد، فقط یک مطالبه ملی میخواهد. به هر حال، اکسپو طولانیترین فرصت تبلیغاتی برای ایران است، حتی اگر پنج ماه آن را از دست بدهیم نباید از یک ماه باقیمانده آن بگذریم.
نورآقایی به پاویون کشورهای دیگر که از فرصت اکسپو برای تغییر تصویر رایجشده در جهان استفاده کردهاند، اشاره کرد و افزود: امیدوارم فرصتی برای طرح ایدهها برای ایران فراهم شود، چون درک کردم در غرفه هلند یا سوئیس مفاهیم چگونه شخصیسازی شده است. دیدم که امارات یا عربستان و کویت به عنوان کشورهایی که بیابانی شناخته میشوند چگونه با بازسازی، آن تصور را خراب کردهاند. امارات در داخل و بیرون پاویون خود باغ ساخته، همچنین عربستان، باغ بسیار زیبایی را ساخته است. انگار این کشورها گوگلترند را جستوجو کردهاند و هر آنچه علیهشان بود، در اکسپو ضد آن عمل کردهاند.
به گفته نورآقایی، پاویون پاکستاندر اکسپو ۲۰۲۰ واقعا شگفتآور است: کشوری نزدیک ایران و مسلمان که وقتی پاویون آن را ببینید همه خبرهای بد درباره آن را فراموش میکنید، وقتی وارد میشوید با بوی گل محمدی نظرها را جلب میکند یا با رنگی که در پاویون ایجاد کرده است، آنچنان هیمالایا و گونههای جانوری خود را به تصویر کشیده بود که از یاد بردم در پاویون پاکستان هستم.
او ادامه داد: در پاویون چین از نقاشی بچهها برای به تصویر کشیدن آینده استفاده کردهاند، واقعا تعجب کردم، این همان چین است که به عنوان قدرت اقتصادی دنیا از آن یاد میشود. یا در بلژیک که به خاطر بهترین شکلات و برندهای دیگر معروف است، اما از کارتون «تَن تَن» که خالق آن است، برای تولید محتوا بهره برده است. اکسپو برای ما درس است.
وزیر گردشگری امارات: ایرانیها چگونه امارات را ساختند؟
نورآقایی به روایتی دیگر از اکسپو اشاره کرد و گفت: در پاویون ایران شاهد مکالمه وزیر گردشگری امارات با معاون گردشگری کشورمان بودم؛ وزیر امارات میگفت اگر همه اختلافات سیاسی را کنار بگذاریم، قصههایی را از پدربزرگها و مادربزرگهایمان به یاد میآوریم که ایرانیها چگونه امارات را ساختند و ما باید ایران را ببینیم. به نظرم نمیآمد تعارفی صحبت کند. ضمن اینکه او (وزیر گردشگری امارات) به پاویون ایران آمده بود. پیشبینی شده است سه میلیون اماراتی از اکسپو بازدید کنند. از ۲۵ میلیون بازدیدکنندۀ پیشبینیشده برای اکسپو، شاید به طور تخمینی۱۰ میلیون نفر عرب حوزه خلیج فارس باشند. اینها فرصت استثنایی برای ایران است. شاید این بازدیدکنندگان، گردشگر بالفعل نباشند، ولی گردشگران بالقوه هستند.
او همچنین در پاسخ به برخی اظهارات که فضای اکسپو را تخصصی و خارج از جنبههای جذب گردشگر دانستهاند، اظهار کرد: اینطور نیست که ۷۰درصد بازدیدکنندگان اکسپو متخصص باشند. آدمهای عادی زیادی از همین ایران برای بازدید اکسپو قرار است بروند. اتفاقا در بازهای که در اکسپو دبی حضور داشتم بازدیدکننده متخصص بهندرت دیدم. شاید یک علت این باشد که بعد از دو سال کرونا، این اولین حضور جهانی است که مردم دلشان میخواهد سفری را از طریق آن تجربه کنند و امارات هم مقصد خوبی برای این بازدیدکنندگان است. ضمن اینکه، تعریف این نمایشگاه عمومی است، حتما که متخصصان زیادی هم میآیند، اما اینطور نیست که درصد زیادی متخصص باشند.
انزوای ایران در طوفان فکری جهانی
آرش نورآقایی با تاکید بر اینکه اکسپو فرصتی برای تصویرسازی است، ادامه داد: اساسا آنچه ایران به آن فکر نکرده شعار اکسپو است؛ پیوند افکار برای ارائه راهحلهای جهانی. ما آنقدر درگیر مشکلات درونی خودمان هستیم که اصلا در طوفان فکری جهان نقشی بپذیرفتهایم و صندلی فکری که به ایران اختصاص داده شده، خالی است. بعد در کشورمان شعار میدهیم جوانهای خلاق و خوشفکر داریم.
این کارشناس گردشگری اضافه کرد: یکی از اهداف اکسپو ارائه راهحلهای جهانی است، بیشتر پاویونهایی که در دبی دیدم به اهداف توسعه هزاره سازمان ملل فکر کردهاند و دستکم نیمنگاهی داشتهاند، ولی در پاویون ایران چنین خط فکری را مشاهده نمیکنید، آنجا هم از دنیا دور هستیم.