عید نوروز جشن مشترک ایرانی‌ها است و اگرچه اشتراکات زیادی در بین اقوام در این زمینه وجود دارد اما هر منطقه، شهر و قوم ایرانی نیز به سبک خود و بر اساس آداب و سنن تاریخی نسبت به بزرگداشت این ایام اقدام می‌کند.
به گزارش کاماپرس، آذربایجانی ها نیز همانند سایر اقوام ایرانی آداب و رسوم خاص خود را برای آغاز سال نو و نوروز دارند. در این گزارش نگاهی به سنت‌های خاص نوروزی آذربایجانی‌ها انداخته‌ایم.
تکم گردانی
آیین تکم گردانی از اوایل اسفند در نقاط مختلف آذربایجان آغاز می‌شود و از آن به عنوان یک رسم پیشواز نوروزی نام برده می‌شود. تکه در آذربایجان به بز نری گفته می‌شود که پیشاپیش گله حرکت می‌کند و به کسی که در این مراسم عروسک تکه را در بین مردم می‌چرخاند، تکم‌چی گفته می‌شود. این عروسک معمولا از چوب ساخته می‌شود و دارای دسته‌ای برای چرخاندن است. تزئین تکم به وسیله پارچه‌های رنگارنگ انجام می‌شود.
تکم‌چی ضمن چرخاندان عروسک تکم در بین مردم و دریافت هدیه و انعام، شعرهایی قدیمی در وصف بهار و مژده آمدن نوروز، به صورت آهنگین می‌خواند.
4 چهارشنبه پایانی سال
چهارشنبه سوری به چهارشنبه آخر سال گفته می‌شود. اگرچه این چهارشنبه در بین آذربایجانی‌ها نیز گرامی داشته می‌شود اما آذربایجانی‌ها به وجود 4 چهارشنبه پایانی سال اعتقاد دارند. اولین چهارشنبه اسفند به نام چهارشنبه آب، دومین چهارشنبه به نام چهارشنبه آتش، سومین چهارشنبه به نام چهارشنبه باد وآخرین چهارشنبه به نام چهارشنبه خاک نامیده می‌شود.
در گذشته در چهارشنبه آب به کنار نهرها رفته و پس از شستن دست و صورت به هم آب می‌پاشیدند. همچنین کوزه‌های قدیمی را شکسته و کوزه‌های جدید را پر آب می‌کردند. آداب و رسوم چهارشنبه آتش شبیه چهارشنبه سوری است که امروزه نیز برگزار می‌شود. مردم آذربایجان در چهارشنبه باد، لحاف و تشک‌ها را تکانده و از باد برای تمیزی استفاده می‌کردند. از چهارشنبه خاک نیز کشاورزان شروع به کار بر روی مزارع می‌نمودند.
مراسم شال اندازی برای گرفتن هدیه
این رسم آذربایجانی‌ها که بیشتر در روستاها در جریان بود و امروزه تا حد زیادی کم‌رنگ شده است، تقریبا شبیه جمع کردن هدایا در جشن هالوین است. در شب چهارشنبه سوری معمولا نوجوانان با یک شال در دست به خانه اقوام و همسایگان رفته و شال خود را از روی دیوار یا سقف به درون خانه می‌انداختند. صاحب خانه نیز معمولا هدیه‌ای به شال می‌بست و این روند در خانه‌های بعدی روستا ادامه پیدا می‌کرد.
در آذربایجان به این آیین «شال ساللاماق» گفته می‌شود و معمولا پسرها در این مراسم شرکت می‌کنند.
فال گوش ایستادن
این رسم کهن بیشتر از طرف دخترها در شب چهارشنبه سوری انجام می‌گیرد و برعکس شال انداختن یک رسم دخترانه است. معمولا دختران کلیدی زیر پای خود گذاشته و پشت در منزل منتظر رفت و آمد‌ها شده و اولین صحبتی که رد و بدل می‌شود را به عنوان فال در نظر می‌گیرند. صحبت‌های مثبت به معنی سال جدید پربرکت و صحبت‌های منفی به عنوان سال جدید نامیمون تلقی می‌شد. این رسم نیز با زندگی شهری و آپارتمان نشینی تا حد زیادی از بین رفته است.
انتهای پیام
مرتبط با :
تریپ
یوتوپین
