آشنایی با ۷ طرح فرش معروف ایرانی

طرح فرش از دیرباز جلوه‌گاه هنر، فرهنگ و آداب و رسوم مردم ایران بوده است؛ به طوریکه فرش بافان هر منطقه سعی می­کنند زندگی، فرهنگ و عقایدشان را در طرح فرش نشان دهند. طرح فرش را می‌توان از جهات مختلفی دسته بندی کرد که مهم‌ترین و معروف ترین آن، دسته بندی طرح فرش براساس نقش و عناصر موجود در آن است. نقش هایی مانند فرش خشتی، شاه عباسی، اسلیمی و گل رز از پرکاربرد‌ترین نقش ها در فرش ایرانی به شمار می‌­رود.

کاماپرس در این گزارش به بررسی هفت طرح فرش به لحاظ نقش و عناصر موجود در آن ‌پرداخته است.

طرح فرش شاه عباسی

شاه عباسی از ریشه‌دارترین نقش های طرح فرش ایرانی است. گل های شاه عباسی به شکل گل‌های متقارن در زمینه و حاشیه به چشم می­خورد. این طرح فرش در هنر تذهیب ایرانی کاربرد فراوانی دارد، اما در فرهنگ عامه به آن‌ها گل‌ های قالی گفته می‌شود. بسیاری از تاریخ‌شناسان ایرانی معتقدند که گل های شاه عباسی نوع تجرید یافته یا دو بعدی گل نیلوفر آبی است. گل نیلوفر آبی در فرهنگ باستانی ایرانی نماد زایش و صلح بوده که در نگاره‌های تخت‌جمشید بسیار به چشم می‌آید. اگرچه طرح فرش شاه عباسی از قدیمی ترین نقش های فرش ایرانی است، اما همچنان جایگاهی خاص در طراحی فرش دستباف و ماشینی دارد. از معروف ترین فرش های شاه عباسی می‌توان به فرش افشان شاه عباسی، فرش اصفهان و فرش کاشان اشاره کرد.

طرح فرش اسلیمی

طرح فرش اسلیمی، دو بعدی شده نقش شاخ و برگ است. شاخه های اسلیمی در تمامی طرح فرش ایرانی گسترده شده و گل های شاه عباسی دور یا روی آن‌ها چیده می‌شود و به نوعی شاخه های اسلیمی به گل ها نظم و یکپارچگی می‌بخشند. استفاده از این طرح فرش امروزه نیز رایج است. از معروف ترین مدل طرح فرش اسلیمی می‌توان به فرش افشان اسلیمی و افشان درباری اشاره کرد.

طرح فرش گل رز یا گل فرنگ

این طرح فرش نیز براساس گل و طبیعت پایه‌گذاری شده است که در آن، گل ها مشابه شکل طبیعی یا سه بعدی خودشان در طرح فرش به کار می‌روند. به عبارتی فرش بافان با سایه زدن، شکل سه بعدی و مشابه با گل های واقعی در فرش ایجاد می‌کنند. در طرح فرش گل فرنگ، گل های طبیعی‌ به‌ویژه گل محمدی، عناصر کلیدی به شمار می­روند که از نظر ارتباط نقش، طرح و ابعاد، بیشترین نزدیکی را با طبیعت دارند.

گل فرنگ یا گل گوبلن، تصویر گلی است که از فرهنگ اروپایی وارد ایران شده است. در طرح فرش گل فرنگ به جای تصویرگری انتزاعی از گل رز، آن را به گل های طبیعی نزدیک کرده‌اند. فرش گل رز دارای انواع مختلفی است که برخی از مشهورترین آن، گل فرنگ بیجار، گل فرنگ گل و بلبل، گل فرنگ دسته گلی و فرش افشان گل فرنگ است.

طرح فرش گلدانی

در این طرح فرش، گلدان های گل هماهنگ با دیگر نقوش در کنار نقش گل رز به چشم می‌خورد. گلدان گل ساختار متقارنی دارد و می‌تواند به طرح های گل رز در طرح فرش انسجام بخشد. از معروف ترین مدل فرش گلدانی می‌توان به فرش خشتی گلدانی و طرح فرش باغ ارم اشاره کرد.

طرح فرش بته جقه

طرح اصلی در بته جقه، طرح بوته کاج بوده که شبیه به میوه درخت کاج است و برخی آن را شبیه به آتش مقدس کاج، بادام، گلابی، کیسه چرمی و مشت بسته نیز می‌دانند. همچنین عده­ای آن را مانند طرح درخت سروی که در نتیجه باد، سر خم کرده یا شکل مرغی که سر خود را در سینه فرو برده یا زنی که چادر بر سر دارد، می‌دانند. در طرح فرش ایرانی، انواع مختلفی از طرح بته جقه دیده می‌شود که معروف ترین آن‌ها طرح بوته کرمان، بوته افشاری و بوته مادر و بچه است.

طرح فرش ماهی

در این نوع، از نقش ماهی در طرح فرش استفاده می‌شود. پایه و اساس آن، لوزی شکل است که گل و پره‌های چرخ و فلکی در چهار گوشه این لوزی قرار گرفته‌اند. در بخش بالایی و زیر این پره‌های چرخ و فلکی نیز گل های رنگارنگ قرار گرفته و در نهایت این نقش در تمامی فرش تکرار می‌شود. پس از اسلام، بافندگان از بافتن نقوش حیوانات در فرش خودداری کردند و نقش ماهی در این طرح ها جای خود را به گل و برگ داده است. از انواع طرح فرش ماهی می‌توان به طرح ماهی سنه، ماهی درهم، ماهی هرات، ماهی زنبور، ماهی قشقایی و طرح ریز ماهی اشاره کرد. مدل فرش ریزماهی نیز معروف ترین نوع نقش ماهی است.

طرح فرش محرابی

طرح فرش محرابی، یکی از نقوش کاربردی در فرش ایرانی است که علاوه بر هنر فرش در هنر معماری ایرانی نیز کاربرد بسیاری دارد. امروزه این طرح بیشتر در فرش نماز مسجد به کار می‌رود. در متن فرش محرابی، محراب مسجد دیده می­شود که با نقش هایی مانند ستون، قندیل، سرستون، کتیبه‌ها و نوشته‌ها مزین شده ‌است.

خرید انواع فرش ایرانی از «قالی کاشان»

اکنون فرش ماشینی ایران، به ویژه فرش کاشان از شهرت جهانی برخوردار است. از نظر زیبایی، ظرافت و طرح فرش نیز با اختلاف بسیاری در رتبه اول قرار دارد. تحقیقات انجام شده بر طرح فرش در کنار نظرات کارشناسان فرش مجرب حوزه فرش ماشینی و دستباف نشانگر این موضوع است. مجموعه قالی کاشان، کار فروش مستقیم انواع فرش ماشینی از کارخانه را از سال 1393 آغاز کرده و یکی از بهترین‌ گزینه‌ها برای خرید انواع طرح فرش ماشینی با قیمت کارخانه است. برای خرید می‌توانید به نشانی اینترنتی https://ghaliekashan.com مراجعه یا عکس فرش مورد نظر خود یا مشخصات ان را از طریق تلگرام یا واتساپ به شماره تلفن 09129337797 یا 09101107797  ارسال کنید.

انتهای پیام

مرتبط با : قالی کاشان