طبق قوانین کشور و مسائل اسلامی، مردان به عنوان مسئولین تامین معیشت و نگهداران خانواده معرفی شدهاند، اما دولت بیشتر سیاستهای مربوط به تشویق فرزندآوری را روی زنان متمرکز کرده است. همین مورد و عوامل مشابه باعث شده تا آقایان به دلیل ناامنی اقتصادی، علی رغم علاقه، تمایلی به فرزندآوری نداشته باشند.
به گزارش کاماپرس، کاهش نرخ فرزندآوری در چند سال گذشته به یک معضل بزرگ و جدی تبدیل شده است. طبق آمار ارائه شده توسط سپهر کرمی، پژوهشگر حوزه جمعیت و خانواده، نرخ باروری در ایران از حدود 6.5 فرزند به ازای هر زن در دهه 1360 به کمتر از 1.6 فرزند در سالهای اخیر رسیده است.
اخبار مرتبط را بخوانید:
این روند نزولی فرزندآوری به بحرانهای مختلفی مثل سالمندی جمعیت کشور و فشار بر نظام بیمه میانجامد. زنان به دلیل استرس ناشی از تعارض نقشهای خانوادگی و شغلی به عنوان یک عامل کلیدی در کاهش فرزندآوری شناخته میشوند و به همین دلیل دولت سیاستهای تشویقی خود را بیشتر بر آنها متمرکز کرده است. این به معنی غفلت از آقایان به عنوان نان آوران خانه و دیگر پایه این تصمیم است.
آقایان در برنامه فرزندآوری نادیده گرفته میشوند
طبق نظریات، فرزندآوری یک تصمیم مشترک است که به توازن منابع اقتصادی و زمانی زوجین بستگی دارد. اگر مردان در این تصمیم دخالت نداشته باشند، قاعدتا فشاری بیش از پیش به زنان وارد خواهد شد.
بنابراین دولت باید به مردان در بنیاد خانواده هم توجه کند. در حال حاضر، 72 درصد از آقایان به دلیل ناامنی شغلی به فرزندآوری تمایلی ندارند. در حالی که سیاستهایی مثل معافیت مالیاتی پیشرونده، تسهیلات مسکن با بازپرداخت بلندمدت و بیمههای درمانی رایگان برای فرزند سوم به بعد، تا حدی این ناامنی را کم کرده و باعث تمایل بیشتر مردان برای فرزندآوری میشود.
طبق قوانین اسلامی، مردان مسئولیت اصلی تامین هزینههای خانواده را برعهده دارند و تا زمانی که ثبات شغلی، درآمد کافی و احساس امنیتی اقتصادی مردان تامین نشود، آنها نیز به تامین هزینه فرزندان بیشتر تمایل نخواهند داشت. به نظر بخش دولتی در این مورد کم کاری داشته است.
نادیده گرفتن مردها در قانون جوانی جمعیت
به گفته کرمی، در قانون جوانی جمعیت و تعالی خانواده مصوب 1400، جایگاه پدر به وضوح خالی است. با نگاهی به این قانون متوجه خواهید شد که در حوزه حضانت و مسئولیتهای تربیتی فرزندان، بیشتر به مادر توجه شده است. حتی در این قانون، اختیارات پدر درباره تصمیم گیریهای مربوط به تحصیل، سفر یا سلامت فرزندان چندان شفاف و واضح نیست.
بعضی از حقوقدانان معتقدند که این قانون با توجه به الگوهای سنتی، ناخواسته موجب تقویت نابرابریهای جنسیتی در حوزه والدگری شده و به طور کلی نقش پدر را در مسائل عاطفی و تربیتی نادیده گرفته است.
به همین دلیل، باید برای مواجهه با بحران کاهش جمعیت در ایران، چنین قوانین و نگرش تک بعدی کم شود و سیاستهایی جامع و همه جانبه در نظر گرفته شود. پس لازم است که مردان به عنوان شرکای فعال، در فرآیند فرزندآوری به رسمیت شناخته شوند و به آنها نقشهای پررنگتری محول شود.
در صورتی که حمایت بیشتری از مردان به عمل بیاید و نقش قوی به آنها محول شود، آقایان بیشتر به فرزندآوری متمایل میشوند. در حال حاضر، مردان تمایل بیشتری به فرزند دارند. طبق آمار، 28.8 درصد مردان و 47.3 درصد زنان به فرزند علاقه ندارند. همانطور که مشاهده میشود، درصد آقایانی که به فرزند علاقه ندارند، به مراتب کمتر از خانمها است.
انتهای پیام