براساس سناريوي (Net Zero Emission) كه از سوي آژانس بین المللی انرژی (IEA) ارائه شده، قرار است تا سال 2050 حدود 90 درصد از تولید برق جهان از منابع تجدیدپذیر تامین شود. بر اساس اين سناريو انتشار گازهاي گلخانه‌اي و آلاينده‌ها با بيشترين ميزان كاهش یافته و تقريبا به صفر مي‌رسد.
به گزارش کاماپرس، با وجود ارائه چندین سناريوي خوش‌بينانه در این مسیر، برخی از کشورها برای دستیابی به هدف مذکور، هنوز راه درازی در پیش دارند. براساس داده‌های گلوبال دیتا (شرکت مادر Energy Monitor) در سال 2022، حدود 46 درصد از تولید برق جهان از منابعي بوده كه هيچ آلاينده كربني منتشر نكرده‌اند. این در حالیست که تنها 40 درصد از کشورها عنوان کرده‌اند که از انرژی پاک به عنوان بزرگترین منبع تولید خود استفاده مي‌كنند؛ تعریف از «انرژي پاک» شامل انرژی هسته‌ای و همچنین سایر انرژی‌های تجدیدپذیر می‌شود.
در حال حاضر تعداد محدودی از کشورها بیش از 95 درصد انرژی خود را از منابع پاک تامین می‌کنند. در این گزارش، با استفاده از داده‌های گلوبال دیتا، 5 كشور برتر دارای بیشترین سهم از منابع انرژی بدون کربن، معرفي شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
- این فناوری مصرف برق کولرگازی را نصف می کند
- در چه حالتی قبض برق مشترکان پلکانی محاسبه می شود؟
- این وسایل در زمان خاموشی هم برق مصرف می کنند
منبع انرژي بدون كربن در اين كشورها شامل انرژی آبی، زمین گرمایی، بادی، خورشیدی، زیست توده (منبع تجدیدپذیر حاصل از مواد زیستی) و هسته‌ای مي‌شود.
بر اساس گزارش گلوبال دیتا، انرژی آبی 16 درصد از تولید برق جهانی را به خود اختصاص داده و آن را به سومین منبع بزرگ انرژی پس از زغال سنگ (26 درصد) و گاز (24 درصد) تبدیل کرده است.
كشورهای برتر دارای بیشترین سهم از منابع انرژی پاک
5-اتیوپی: 98.1 درصد انرژی پاک
اتیوپی واقع در شاخ آفریقا، برق خود را از ترکیب نسبتاً گسترده‌ای از منابع تجدیدپذیر تولید می‌کند. انرژی آبی سه چهارم ظرفیت شبکه آن را تشکیل می‌دهد، به گونه‌ای که این کشور در سال 2022 با 4 گیگاوات، بزرگترین تولیدکننده برق آبی در کل قاره آفریقا بود. بر اساس گزارش گلوبال دیتا، این کشور همچنین 10 درصد برق خود را از زیست توده و 10 درصد را از باد خشکی تامین می‌کند.
این موقعیت تا حد زیادی به لطف شرایط مطلوب بادی در مناطقی مانند تیگاری و سومالی است. با توجه به موقعیت اتیوپی در جنوب صحرای آفریقا، اتکای اتیوپی به نیروگاه‌های آبی، آن را در برابر تغییرات آب و هوایی آسیب پذیر می‌کند، زیرا تغییر الگوی بارندگی، خشکسالی‌های طولانی مدت و افزایش تنوع آب، خطراتی را برای پتانسیل انرژی آبی آن ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، رودخانه “اومو گیبه” که دارای سه سد آبشاری است و 45 درصد نیروی برق آبی اتیوپی را تولید می‌کند، در دهه گذشته به دلیل گرم شدن کره زمین با کمبود آب برای انرژی آبی مواجه شده است.
4- نپال: 98.4 درصد انرژی پاک
نپال، کشوری کوچک و کوهستانی که بین چین و هند در میان رشته کوه‌های هیمالیا واقع شده، تقریباً تمام برق خود را از انرژی آبی تامین می‌کند. بخش عمده‌ای از انرژی مصرفی نپال از سوخت‌های زیستی و زباله‌ها تامین می‌شود و هنوز بسیاری از ساکنان این کشور 21 میلیون نفری برای پخت و پز به زیست توده سنتی متکی هستند. در یک دهه گذشته نپال با کمک سرمایه‌گذاری چین، به طور گسترده ای تعداد ساکنان دارای دسترسی به برق را افزایش داده است؛ به گونه‌ای که در ابتدای قرن بیست و یکم تنها 19 درصد جمعیت نپال به برق دسترسی داشتند و اکنون این آمار به بیش از 94 درصد رسیده است.
3- لسوتو: 99.3 درصد انرژی پاک
در حالی که بسیاری از کشورهای این فهرست نسبت به سایر نقاط جهان شبکه‌های برق نسبتاً کوچکی دارند، پادشاهی کوچک و کوهستانی لسوتو در قاره آفریقا تنها کشوری است که طبق گفته گلوبال دیتا، با ظرفیت کل 73 مگاوات، در بین ده کشور دارای کوچک‌ترین شبکه برق جهان نیز قرار دارد. اکثریت قریب به اتفاق الکتریسیته لسوتو توسط نیروگاه‌های آبی، عمدتاً از پروژه آبی هایلندز لسوتو، تولید می‌شود و بقیه (0.6 درصد) هم از انرژی خورشیدی و نفت تامین می‌شود.
بیش از یک دهه پیش، گزارش شد که لسوتو قرار است پتانسیل تولید انرژی بادی و آبی خود را با یک پروژه انرژی سبز با سرمایه‌گذاری 15 میلیارد دلاری گسترش دهد، که بخش عمده آن با وام‌های چین تامین می‌شد. اما این پروژه از آن زمان به دلیل انجام تحقیقات بیشتر متوقف شده است. لسوتو علاوه بر فراوانی انرژی آبی برای برآوردن نیازهای پخت و پز و گرمایش مورد نیاز جمعیت روستایی، در کنار زغال سنگ و نفت وارداتی، به شدت به زیست توده هم متکی است.
2- بوتان: 99.8 درصد انرژی پاک
بوتان کشور کوچک محصور در خشکی بین هند و چین، تقریباً تمام برق خود را از انرژی آبی تولید می‌کند. بوتان، به همراه سورینام و پاناما، به لطف ترسیب کربن (رسوب دادن و تخلیه کربن موجود در جو زمین) از جنگل‌ها و پتانسیل عظیم انرژی آبی، یکی از سه کشور کربن منفی در سطح جهان است و بیش از 75 درصد نیروی پاک خود را به هند صادر می‌کند.
1-پاراگوئه دارنده 100 درصد انرژی پاک
اولین کشور در فهرست کشورهای برتر با تمیزترین شبکه‌های برق، پاراگوئه است که پس از بستن آخرین نیروگاه حرارتی خود در دسامبر 2021، اولین کشور جهان با تامین برق 100 درصد پاک شد. برق مورد نیاز پاراگوئه، کشوری محصور در خشکی در آمریکای جنوبی با جمعیتی کمتر از هفت میلیون نفر، 100 درصد از انرژی آبی تامین می‌شود. پاراگوئه دارای سومین جایگاه تولید برق آبی در جهان با حدود 9 گیگاوات تا سال 2022 بود. تقریباً 70 درصد از کل برق مصرفی پاراگوئه توسط سد عظیم “ایتایپو” تأمین می‌شود که انرژی مازاد تولید شده را به کشورهای همسایه از جمله برزیل صادر می‌کند.
موقعیت ایران در زمینه تامین برق از انرژی های پاک
در ایران، تولید برق عمدتاً از منابع تجدیدناپذیر و به صورت محدود تجدیدپذیر انجام می‌شود. براساس آمار “گلوبال دیتا” حدود 78 درصد برق ایران از سوخت‌های فسیلی تامین می‌شود.
منابع اصلی تولید برق در ایران عبارتند از:
نیروگاه‌های حرارتی: این نیروگاه‌ها از سوخت‌های فسیلی مانند گاز طبیعی، نفت و زغال‌سنگ استفاده و بیش از ۸۰ درصد از برق کشور را تولید می‌کنند. این روش از دیرباز در ایران مورد استفاده بوده است. نیروگاه‌های حرارتی در سراسر کشور پراکنده هستند.
نیروگاه‌های آبی: ایران دارای نیروگاه‌های برق آبی متعددی است که از انرژی آب برای تولید برق استفاده می‌کنند. این نیروگاه‌ها بر اساس ساختار آبشاری و سدهای بتنی عمل می‌کنند و تولید برق روزانه آن‌ها به ظرفیت و شرایط آبی منطقه بستگی دارد.
نیروگاه‌های هسته‌ای: این نیروگاه‌ها از اورانیوم به عنوان سوخت استفاده می‌کنند و بخشی از تولید برق کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
انرژی‌های تجدیدپذیر: اگرچه سهم استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی در مقایسه با منابع قبلی کمتر است، اما در سال‌های اخیر توسعه این منابع به منظور تنوع‌بخشی به منابع تولید برق و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی در حال افزایش است.
به طور کلی، ایران به دلیل دسترسی به منابع غنی فسیلی، بیشتر برق خود را از طریق نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌کند، اما در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در حال انجام است.
انتهای پیام
مرتبط با :
توانیر
