«چوب پلاست» از 20 سال پیش، به عنوان صنعتی سبز و جایگزینی برای چوب وارد بازار ایران شد. شرکت «چوپکس» اولین تولیدکننده پروفیل چوب پلاست در کشور، ضمن تاکید بر اصل طراحی و خلق محصولات نوین، نقشی تعیین کننده در ایجاد بازارهای جدید و فرهنگ سازی جهت معرفی این محصول ایفا کرده است.
چوپکس فعالیت اصلی خود را از سال 82 آغاز کرد و طی این سالها با طراحی و اجرای پروژههای متنوع در ایران و برخی از کشورهای همسایه نقش مهمی در معرفی و توسعه این محصول ایفا کرد.
چوب پلاست پروفیلی متشکل شده از ترکیب چوب و پلاستیک است که با دارا بودن ویژگیهایی هچون مقاومت بالا در برابر رطوبت، ماندگاری، عدم نیاز به مراقبتهای دورهای و همچنین سازگاری با محیط زیست، در اکثر صنایع به خصوص ساختمان به عنوان جایگزینی مناسب برای چوب و برخی مصالح دیگر استفاده میشود.
تحریریه کاماپرس با هدف مرور داستان پر فراز و فرود شکلگیری و رشد «چوپکس»، گفتوگویی تفصیلی با مدیرعامل این مجموعه ترتیب داد. علیتراب انصاری از سختیهای تولید در سالهای آغاز تا نابودی ناگهانی کارخانه در یک حادثه گفت و همچنین توضیحاتی درباره کاربردهای متنوع چوب پلاست و برنامههای آینده چوپکس ارایه کرد.
آنچه در ادامه میخوانید حاصل گفتوگو با علیتراب انصاری مدیرعامل چوپکس است.
چوب پلاست؛ صنعتی سبز
چوب پلاست که به اختصار WPC (Wood Plastic Composite) نامیده میشود، از ترکیب چوب و پلیمر در کنار برخی افزودنیها مانند رنگ و تثبیت کننده تشکیل میشود. حدود 60 درصد چوب پلاست از خاک اره و مابقی آن مواد پلیمری (پلی اتیلن) است. چوب پلاست به عنوان صنعتی سبز شناخته میشود، چراکه دو عنصر اولیه آن یعنی چوب و پلاستیک به عنوان 90 درصد مواد سازنده اصلی، ضایعاتی بوده و در ساخت آن از پسماندهای صنایع چوب و همچنین پلاستیک ضایعاتی استفاده میشود.
ماجرای تولد «چوپکس»
داستان چوپکس به سال 80 برمیگردد؛ زمانی که پدرم محمودتراب انصاری طی بازدید از نمایشگاه «بیگ فایو» دوبی با محصول جدیدی تحت عنوان چوب پلاست آشنا شد. او فارغ التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران و از فعالان صنعت سیمان کشور بود. پس از تحقیق و بررسی در رابطه با چوب پلاست، به همراه شریک خود مرحوم خسروانی نسبت به واردات ماشینآلات تولیدی چوب پلاست از ایتالیا و راهاندازی کارخانهای تحت عنوان «چوب پلاستیک دز» با برند «چوپکس» اقدام کردند.
چوپکس، به عنوان اولین تولیدکننده چوب پلاست در کشور، همچون سایر صنایع نوپا در ابتدای مسیر با چالشهای زیادی دست و پنجه نرم میکرد. اولین چالش واردات دستگاه از اروپا بود. دستگاههای اولیه حدود سالهای 82-80 با قیمتی بسیار بالا از ایتالیا وارد و کارخانه راهاندازی شد. اگرچه کارشناس فنی دستگاه نیز برای نصب حضور داشت، اما متاسفانه این دستگاهها به دلیل برخی ایرادات عملا تا سال 85 منجر به تولید محصول نشد.
پس از آن با یک تغییر سیاست و طی برنامه توسعه و گسترش کارخانه، قرارداد جدیدی با یک شرکت چینی منعقد و به موجب آن دستگاهها و ماشینآلات جدید با قیمتی حدود 10 برابر ارزانتر از دستگاههای ایتالیایی وارد کشور شد. با انتقال دانش و تکنولوژی تولید چوب پلاست، در نهایت کارخانه از سال 85 وارد فاز تولید شد.
چالش بعدی راهاندازی کارخانه در خوزستان بود. این اقدام با تصور استفاده از پسماند و ضایعات نیشکر به عنوان ماده اولیه تولید چوب پلاست انجام شد؛ موضوعی که البته هیچگاه محقق نشد و تنها به مشکلاتی در رابطه با دوری مرکز با کارخانه منجر شد.در همان سال با استفاده از وامهای زودبازده صنایع، کارخانه در حوالی کشتزارهای نیشکر شوشتر راهاندازی شد.
ویژگیهای منحصربه فرد، راه ورود «چوب پلاست» به بازار ایران
مقاومت بالا در برابر رطوبت اولین مزیت خاص چوب پلاست است. این محصول در صورت غوطهوری در آب کمتر از یک درصد جذب رطوبت داشته و بنابراین بهترین گزینه برای استفاده در مناطق مرطوب و دارای شرایط جوی نامساعد است.
ماندگاری بالا و عدم نیاز به نگهداری دورهای، مزیت بعدی چوب پلاست نسبت به سایر محصولات مشابه است. به عبارت دیگر، چوب پلاست برخلاف محصولاتی مانند نئوپان، ام دی اف و ترموود، نیازی به رنگ یا ساب دورهای ندارد. همچنین چوب پلاست به عنوان محصولی یکپارچه، ذات و ماهیتی محافظتی داشته و مانند نئوپان و ام دی اف تنها یک لایه نیست.
مقاومت در برابر قارچ، کپکهای احتمالی، موریانه و حشرات موذی، مقاومت در برابر ترک خوردگی و شکستگی، سازگاری با محیط زیست، قابلیت بازیافت، آنتی باکتریال بودن، سازگاری با شرایط بد آب و هوایی وعایق در برابر صدا و حرارت از دیگر مزایای چوب پلاست است که آن را به عنوان محصولی پرکاربرد در صنایع مختلف مطرح کرده است.
اولین پروژه «چوپکس»
استفاده از چوب پلاست برای ساخت پالت محصولات پتروشیمی اولین هدف کارخانه در آغاز راه تولید بود که متاسفانه به خاطر وجود مافیای بسیار قوی پالتسازی در صنایع پتروشیمی با اقبالی روبرو نشد.
من از سال 85 و با تمرکز بر بخش فروش و مارکتینگ وارد این بیزینس شدم. از همان سال نسبت به راهاندازی وب سایت و حضور در نمایشگاههای داخلی و خارجی اقدام شد. به دنبال تحقیقات گسترده و تغییر مارکت، اولین پروژه بزرگ کارخانه در سال 86 و در صنعت ساختمان اتخاذ شد. این پروژه در شرایط بسیار ناپایدار اقتصادی و حجم بالایی از وام و بدهی دریافت شد؛ شرایطی که ورود جسورانه به بازار و اتخاذ تصمیمات جدید را مشکل میکرد.
به هر حال، سال 86 اولین پروژه ساختمانی چوپکس در خیابان ظفر کلید خورد. مهندس مهدی خانی از سازندگان بنام منطقه برای اولین باراز چوب پلاست در نمای ساختمان استفاده کرد. همزمان با این پروژه، مهندس بهبهانی سازنده دامون ساحلی در کیش، از محصولات چوب پلاست برای ساخت آلاچیق استفاده کرد و طی سالهای 88-87، بازار چوب پلاست به صورت جدی در داخل کشور شکل گرفت. پس از آن چندین پروژه دولتی به ما محول شد که مهمترین آن تولید چوب پلاست برای پالت سازی در بخش نظامی بود. پروژههایی که اگرچه در بازار خاص بود ولی تولید و به دنبال آن شیفتهای کاری کارخانه را چندبرابر کرد.
ورود رقبا به بازار چوب پلاست
طی سالهای 90-89 رقبای جدی ما وارد بازار شدند. ورود رقبا اتفاق خوبی بود، چراکه در فرهنگسازی و شناساندن بیشتر محصول، تاثیر زیادی داشت. از سال 89 به ترتیب شرکتهای تیرکس، افرا پلاس، دکوود و چند شرکت دیگر وارد بازار شدند. البته نمیتوان از معایب حضور رقبا نیز چشمپوشی کرد. متاسفانه اکثر تولیدکنندگان به جای اتحاد و تشکیل صنف، به رقابتهای عمدتا ناسالم میپردازند که میتواند مخرب باشد.
حادثهای که یک شبه سرنوشت چوپکس را دگرگون کرد
شاید بتوان سال 90 را آغاز فصل سوددهی محصولات چوپکس دانست. دورهای که اگرچه دوام زیادی نداشت اما به توسعه تولید و معرفی چوب پلاست در بازار کمک زیادی کرد. اما پس از گذشت مدتی کوتاه، قرارداد چوپکس برای ساخت پالت مهمات به تورم سالهای 90-89 و افزایش چندبرابری قیمت مواد اولیه خورد. قرارداد از حالت سوددهی خارج شد و کار را به جایی رساند که تنها هدف ما اتمام تعهدات و تعطیلی کارخانه بود.
طی همان سال سفارش بزرگ پل طبیعت اهواز، به عنوان اولین پروژه جدی شرکت در سطح عمومی کلید خورد، اما با یک حادثه ناگهانی کل سرنوشت کارخانه به شکل دیگری رقم خورد. کارخانه چوپکس، اسفند سال 90 طی حادثه آتش سوزی، به طور کامل سوخت و از بین رفت. پس از آن، ضمن عقد قرارداد با شرکتی دیگر، تعهدات خود را به اتمام رساندیم و بلافاصله تولید کارخانه متوقف شد.
آغاز فصل دوم و مزایای رقابتی چوپکس
پس از این حادثه، پدرم به حوزه اصلی کار خود یعنی صنعت سیمان بازگشت. من کلیه ماشین آلات و دستگاههای بهجا مانده از حادثه را خریدم و با دو نفر از شرکای خود یعنی مهندس جنانی در بخش تولید و دکتر چهارمحالی در بخش پلیمر، شرکت «فیروزیت» با برند «چوپکس» را راهاندازی کردیم.
دوره اصلی فعالیت فیروزیت از سالهای 94-93 استارت خورد. سیاست اصلی شرکت در دوره دوم توسعه فروش بود که با تشکیل و تقویت تیم طراحی و با هدف شناسایی و ایجاد بازارهای جدید محقق شد. با توجه به سابقه و قدمت شرکت و از همه مهمتر گذر از دوره آزمون و خطا، نمودار رشد و فروش شرکت وضعیت مطلوبی پیدا کرد.
وجود قالبهای متنوع برای ساخت پروفیلهای چوپکس از دیگر مزایای مجموعه چوپکس بود که در حال حاضرنیز مزیتی مهم محسوب میشود. بیشترین تعداد قالب و تنوع پروفیل در اختیار مجموعه چوپکس قرار دارد؛ مزیتی که به ارایه طرحها و کاربردهای جدید محصول کمک زیادی میکند.
چوب پلاست در بازارهای جهانی
البته صنعت چوب پلاست در کل دنیا نیز عمر چندان بالایی ندارد. «چوب پلاست» از اواسط دهه 90 میلادی وارد بازار امریکا و اروپا و با تاخیری حدودا 8 ساله، توسط «چوپکس» وارد بازار ایران شد. مصرف بالای چوب در اروپا و آمریکا و ویژگیهایی همچون دوستدار محیط زیست بودن، مقاومت در برابر رطوبت و ماندگاری بالا، چوب پلاست را خیلی سریع به جایگزینی مناسب برای چوب در صنعت ساختمان سازی تبدیل کرد و در حال حاضر چین، آمریکا و اروپا به عنوان بزرگترین تولید کنندگان چوب پلاست در دنیا شناخته میشوند.
اگرچه ورود و تثبیت چوب پلاست در بازار به کندی پیش رفت، اما پتانسیل رشد بسیار بالایی داشت و عملا به محض ورود به صنعت ساختمان سازی، سریعا جای بسیاری از پروفیلهای چوبی را گرفت. در حال حاضر فروش شرکت ترکس (TREX) آمریکا به عنوان اولین تولید کننده چوب پلاست دنیا، میلیارد دلاری است که فروش بسیار خوبی محسوب میشود.
نحوه ساخت چوب پلاست و تاثیر آن در تنوع محصول
برای ساخت چوب پلاستیک، مواد اولیه یعنی چوب و پلاستیک درون میکسر ترکیب شده و به شکل گرانول درمیآید. سپس این مواد با استفاده از روش اکستروژن به الوارهای چوب پلاست در سایزها و اندازههای مختلف تبدیل میشود. چوب پلاست از نظر ظاهری به دو دسته توپر و تو خالی تقسیم شده، اما از نظر کاربردی به اشکال متنوعی قابل استفاده است که مهمترین کارایی آن در صنعت ساختمان است.
چوب پلاست به دلیل کیفیت بالا و ویژگیهای متمایز، محبوبیت زیادی در صنعت ساختمان سازی پیدا کرده است. از کاربردهای رایج آن میتوان به استفاده برای ساخت لوور، روف گاردن، نرده، کفپوش، پارتیشن، تراس و بالکن، سقف کاذب، آلاچیق و محوطه سازی اشاره کرد که بیشترین پروژههای چوپکس نیز در این حوزهها متمرکز شده است.
کاربردهای متنوع چوب پلاست از پتروشیمی تا آرامگاه
اگرچه بیشترین کاربرد چوب پلاست در صنعت ساختمان سازی است، اما با توجه به پتانسیل بالا، محدود کردن آن به چند صنعت خاص بی انصافی در حق محصول است. «چوپکس» نیز طی دوره فعالیت خود، کاربردهای مختلف و متنوعی برای آن تعریف کرد. به عنوان نمونه چوب پلاست جایگزین مناسبی برای تولید و ساخت پالت در صنایع مختلفی همچون پتروشیمی و صنایع غذایی است.
جالب است بدانید طی دورهای؛ حدودا سالهای 90-89 از چوب پلاست (با اخذ تاییدیه شرعی) به عنوان جایگزینی برای بلوکهای بتنی سنگ لحد در آرامگاهها استفاده شد که البته پس از مدتی شرکتهای فعال و دارای منافع در این حوزه، جلوی آن را گرفتند.
از چوب پلاست به عنوان قفسههای نگهداری و تولید قارچ نیز استفاده میشود. ساخت مبلمان شهری یکی دیگر از کاربردهای خاص چوب پلاست است. در این راستا طی انعقاد قرارداد با شهرداری، در حال ساخت ایستگاههای اتوبوس در برخی از مناطق شهری هستیم.
طراحی و اجرای صفر تا صد پروژههای فضای باز در چوپکس
یکی از چالشهایی که همواره با آن دست و پنجه نرم میکردیم، بحث افزایش فروش با ایجاد بازارهای جدید برای محصول بود. در این راستا، از همان دوره اول بخش فروش و مارکتینگ شرکت را فعال کردم. به عبارت دیگر به این نتیجه رسیده بودم که لازمه افزایش فروش، تقویت و تحول بخش طراحی محصول است. بنلبراین به عنوان قدم اول، نسبت به تقویت تیم طراحی شرکت اقدام کردم؛ موضوعی که در دوره دوم فعالیت شرکت با قدرت بیشتری دنبال شد و از مهمترین نتایج آن، تمرکز بر صنعت ساختمان بود.
با رقابتی شدن صنعت ساختمان و به دنبال آن باب شدن روف گاردن و تراس سبز، کاربردهای چوب پلاست نیز توسعه یافت. هم اکنون انواع پروفیلهای چوب پلاست برای بخشهای مختلف ساختمان و بخصوص فضای باز، از صفر تا صد در شرکت چوپکس تولید و عرضه میشود. ما در شرکت چوپکس سعی کردیم با ارایه طراحیها و کاربردهای متنوع، سهم بالایی در این بازار داشته باشیم که پیش بینی و طراحی نرده، کفپوش و سازه و مبلمان روف گاردن در قالبهای متنوع برخی از این اقدامات است.
توسعه بازار چوپکس در داخل و خارج از کشور
چوپکس هم اکنون علاوه بر تهران، در اکثر شهرهای کشور در حال اجرای پروژههای مختلف با کاربردهای متنوع ساختمانی است. علاوه بر بازار ایران، ضمن حضور در نمایشگاههای مختلف خارجی، نسبت به صادرات محصول به کشورهای منطقه همچون عراق و عمان و اخیرا کشور هلند نیز اقدام کردهایم.
5 مزیت رقابتی چوپکس
– چوب پلاست از ابتدا به عنوان جایگزینی برای چوب وارد بازار ایران شد، چراکه مصرف چوب در بازار ایران با محدودیتهای زیادی روبرو است و حضور چوب پلاست در این شرایط توجیه اقتصادی خوبی دارد. عملا چوبهای مورد استفاده در صنایع، وارداتی بوده و اگر هم ایرانی است، اکثرا به صورت قاچاق و غیرقانونی وارد بازار شده است. این مزیت، در رابطه با تایلهای سیمانی یا موزاییک و فولاد صدق نمیکند، چراکه در شرایط مشابه قیمت چوب پلاست بالاتر است. البته اگر هزینه نگهداری و یا افزایش قیمت 200 درصدی مصالحی همچون آهن طی سالهای اخیر را در نظر بگیریم؛ استفاده از چوب پلاست در بخشهای غیرسازهای و دکوراتیو توجیه اقتصادی پیدا میکند.
– مزیت بعدی چوب پلاست، ساخت و تولید به صورت پروفیل یا اکستروژن است. به عبارت دیگر، چوب پلاست با کمک دستگاه به صورت پروفیلهای طولی و توخالی تولید شده که از نقطه نظر مالی و وزنی صرفه اقتصادی بالایی دارد.
– کنترل کیفی محصول به عنوان یک مزیت مهم، از موضوعاتی است که به صورت جدی در شرکت چوپکس دنبال میشود. محصولات چوپکس روزانه 3 تا 4 بار به صورت رندوم چک شده و به لحاظ تایید شاخص جذب رطوبت، انبساط و شکستهای فیزیکی مورد بررسی قرار میگیرد.
– قالبهای متعدد و متنوع مزیت دیگر چوب پلاست است. به عبارت دیگر، چوب پلاست قابلیت تولید با ضخامت ۵ میلیمتر را داشته که در نهایت قیمت تمام شده آن کمتر از آهن و آلومینیوم خواهد بود. با این حال، تقویت بازار فروش و جایگزینی چوب پلاست به فرهنگ سازی و بازاریابی گستردهتری نیاز دارد.
– گارانتی 3 ساله و پشتیبانی قوی محصول از دیگر اولویتهای شرکت چوپکس است. در این راستا با هدف ایجاد اطمینان و اعتماد در بین مشتریان، کلیه مشکلات مرتبط با تولید، نصب و اجرای محصول در سریعترین زمان ممکن و بدون دریافت هزینه مرتفع میشود.
تولید محتوا، آموزش آنلاین و راهاندازی شوروم
در این حوزه نیز اقدامات گستردهای صورت گرفته که حضور در نمایشگاههای مختلف داخلی و خارجی با هدف شناساندن و معرفی محصول، توسعه وبسایت و سئو، فعالیتهای حوزه آنلاین و تقویت حضور در شبکههای اجتماعی از موضوعاتی است که به صورت جدی دنبال میشود.
آگاه سازی افراد جامعه نسبت به محصول نقش بسزایی در فرهنگسازی و در پی آن افزایش فروش خواهد داشت. در همین راستا به صورت جدی وارد عرصه تولید محتوا و آموزشهای مرتبط با محصول از ابتدا یعنی چیستی تا تولید و نحوه نصب و اجرا شدهایم. استراتژی ما در این مسیر افزایش سطح آگاهی افراد در رابطه با کارایی محصول و در نهایت تقویت بحث فروش است.
همچنین در حال تهیه و تولید برنامهها و کلیپهای آموزشی در پلتفرمهای اینستاگرام، آپارات، یوتیوب و وب سایت هستیم. این آموزشها میتواند به کاهش مشکلات اجرایی و ایجاد اعتماد در بین مصرفکنندگان کمک کند.
راهاندازی شورومهای مستقل با برند چوپکس و توسعه نمایندگان و عاملان فروش جزو دیگر برنامههاییست که تا پایان سال اجرایی میشود.
«آلتراشیلد» نسل جدید چوب پلاست
در راستای گسترش تولید و سرمایه گذاری جدید، اخیرا ماشین آلات عملیات سطحی را از چین وارد کرده و در حال نصب آن هستیم. این دستگاه، ظاهر پروفیل چوب پلاست را تا میزان زیادی اصلاح کرده و بیشتر شبیه به چوب میکند.
همچنین در حال تولید محصول جدیدی تحت عنوان “آلترا شیلد” یا پروفیل لایه محافظ، به عنوان نسل جدید چوب پلاست هستیم؛ محصولی که در آمریکا و اروپا نیز تازگی دارد. در آلتراشید، مغز کار چوب پلاست بوده ولی در انتهای خط تولید، یک لایه محافظ با ضخامت میکرومیل به آن اضافه میشود. در تولید این محصول جدید تنها از پلیمر استفاده شده که مزیت برتر آن نسبت به نسلهای قبلی است. آلتراشیلد با تنوع رنگی و ماندگاری بالا، به هیچ عنوان تغییر رنگ، جذب رطوبت، چربی و یا آلودگی نداشته و به عنوان نسل سوم چوب پلاست از حدود 5 ماه پیش وارد بازار شده است.
نیروی انسانی و چالش مهاجرت
در حال حاضر در مجموعه شرکت فیروزیت با برند چوپکس حدود 150 نیرو به صورت مستقیم فعالیت میکنند. 20 نیروی دفتری در بخش فروش و طراحی، 30 نفر در کارگاه و کارخانه و حدود 100 نفر نیروی اجرایی برای نصب و پشتیبانی فعالیت میکنند.
متاسفانه مجموعه ما نیز تحت تاثیر شرایط حاکم بر جامعه، با چالش مهاجرت روبرو شده است. اگرچه اکثر نیروهای مجموعه چوپکس قدیمی بوده و به نوعی یک بیزینس خانوادگی محسوب میشود، با این حال طی همین سال جاری بیش از ۵ نیروهای متخصص مجموعه مهاجرت کرده و برخی دیگر نیز در حال برنامه ریزی برای مهاجرت هستند. چالشی که کل کشور را تحت تاثیر قرار داده و نیازمند بررسی عمیق و گسترده است.
مهمترین چالشهای پیش روی صنعت چوب پلاست
چالشهای پیش روی صنعت چوب پلاست خیلی متفاوت از سایر صنایع نیست. اگر بحث تسهیلات بانکی و مشکلات مربوط به آن را نادیده بگیریم؛ تورمهای سالیانه موضوع جدی بعدی است که آسیب زیادی به فروش محصولات وارد کرده است. قیمت چوب پلاست به دلیل نوع محصول، از سطح متوسط بالاتر است. در این میان تورم و افزایش قیمتهای پی در پی نیز باعث شده که این محصول از سطح معمولی به پرمیوم و لوکس تبدیل شده و فروش آن نیز روز به روز کمتر میشود.
بحث رکود صنعت ساختمان نیز در این حوزه اثرگذار است. چوب پلاست برای ساخت روف گاردن یا فضای باز، معمولا در مرحله آخر ساختمان سازی استفاده میشود، زمانی که تقریبا بودجه پروژه به انتها رسیده و دیگر جایی برای سایر هزینهها باقی نمیماند.
راهاندازی شرکتهای جانبی
در شرایط امروز که عرضه از تقاضا بیشتر است، استراتژی اصلی ما خلاقیت و نوآوری و ایجاد تنوع در طراحی و تولید محصولات جدید است. در این راستا، طی چند سال اخیر بیش از ۱۰ پروفیل پرمصرف جدید با هدف همخوانی و تطابق با سلیقه معماران و مشتریان تولید و عرضه کردهایم.
راهاندازی شرکتهای جانبی نیز در همین راستا در دستور کار قرار گرفته است. در حال حاضر برندی تحت عنوان “کادوهوم” در حوزه طراحی و تولید مبلمان، اکسسوری منزل و محصولات روشنایی ایجاد کردهایم. به گونهای که با ترکیب محصولات برند چوپکس و کادوهوم به راحتی میتوان یک پروژه روف گاردن را از صفر تا صد اجرا کرد.
در پایان باید تاکید کنم که فروش چوپکس از تولید آن بسیار سختتر است. بنابراین توصیه بنده به علاقمندان ورود به حوزه محصولاتی همچون چوب پلاست این است که ارزیابی و تحقیقات خود را از انتهای مسیر یعنی بازار فروش و مارکتینگ آغاز کنند.
انتهای پیام
مرتبط با : چوپکسعلیتراب انصاری