با شدت گرفتن میزان ابتلای مردم دنیا به ویروس کرونا، اقتصاد جهانی دچار شوکی شدید شد؛ به طوری که علاوه بر تعطیلی کارخانه‌ها، شرکت‌ها و قرنطینه بخش‌های مختلف جهان، بازار بورس و رمزارزها نیز با بحران مواجه شد. ریزش شدید قیمت بیت‌کوین در روزهای اخیز نیز مزید بر علت شده تا سرمایه‌گذاران از خود بپرسند آیا ارز دیجیتال پناهگاه امنی برای سرمایه‌گذاری است؟
به گزارش کاماپرس به نقل از پایگاه اینترنتی مشبل، بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال در 2009، سالی که جهان یک بحران اقتصادی را پشت سر می‌گذاشت، متولد شد. بیت کوین حکم طلای دیجیتال را داشت و به عنوان یک پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاری شناخته می‌شد. این پناهگاه در زمان سقوط قیمت سهام در بازار بورس، همچنان ارزش خود را حفظ می‌کرد و سرمایه‌گذاران به امنیت آن اطمینان داشتند.
چرا ارزش بیت کوین سقوط کرد؟
در حالی که بسیاری بیت کوین را به عنوان یک سرپناه می‌دیدند، در هفته‌های اخیر خلاف این موضوع ثابت شده. قیمت این ارز دیجیتال در هفته‌های اخیر کاهش شدیدی را تجربه کرده تا نشان دهد هنوز محلی امن برای سرمایه‌گذاری نیست و نمی‌توان توسط آن از بحران اقتصادی جان سالم به در برد.
قیمت این ارز دیجیتال تنها در دو روز نصف شد و از 8000 دلار به 4000 دلار کاهش پیدا کرد. علاوه بر بیت کوین، سایر رمزارزها نیز با چنین موضوعی مواجه شدند و حتی قیمت آن‌ها سقوط شدیدتری را تجربه کرد.
در حالی که در گذشته شناسایی دلایل تغییر قیمت ارزهای دیجیتال بسیار سخت بود، این‌بار می‌توان به راحتی دلیل آن را حدس زد. بیت کوین همانند سهام یکی از دارایی‌های در معرض خطر محسوب می‌شود که با شیوع ویروس کرونا، قیمت آن سقوط کرد.
راس میدلتون (Ross Middleton) یکی از مدیران ارشد مالی صرافی «DeversiFi» به ضعف بازارهای سنتی اشاره می‌کند که سرمایه‌گذاران را به بازارهای غیر مرتبط با بیت کوین فراری می‌دهد.یکی دیگر از دلایلی که به نصف شدن ارزش بیت کوین نسبت داده می‌شود، صندوق‌های پوشش و حفاظت از سرمایه‌گذاری‌های پرخطر است که از خسارت‌های این چنینی جلوگیری می‌کند. این بدان معناست که مدیران همواره باید سرمایه‌های خود را در بازه مشخصی از خطرپذیری نگه دارند.
در دو روز گذشته شاخص S&P که 500 شرکت عظیم آمریکایی را ردیابی می‌کند، از حدود 2900 به 2500 سقوط کرد. اگرچه این کاهش از سقوط قیمت بیت کوین کمتر است، اما همچنان چشمگیر به نظر می‌رسد و می‌توان آن را با چندین سقوط بزرگ بازار در تاریخ مقایسه کرد.
در بحث مالی، دارایی‌های ریسک‌پذیر به دارایی‌هایی گفته می‌شود که بی‌ثبات و ریسک‌پذیر هستند. از این دارایی‌های می‌توان به سهام و کالاها اشاره کرد. دارایی‌هایی که ریسک‌پذیر نباشند، تغییرات گسترده و شدیدی را تجربه نمی‌کنند، اما در برابر بحران‌های بزرگ نیز ثبات دارند.
اوراق قرضه دولتی با بازده پایین، پول نقد و تا حدودی طلا در این دسته قرار می‌گیرند. اگرچه قیمت طلا اغلب ثبات ندارد، اما آن را به عنوان یک سرمایه بدون ریسک در نظر می‌گیرند. برای مثال قیمت این فلز در بحران اقتصادی 2007 تا 2009، ثبات مناسبی داشت.
آیا بیت کوین پناهگاهی امن برای سرمایه گذاری است؟
بیت کوین پس از یک بحران اقتصادی از راه رسید و توانست در 11 سال به رشد قیمت خود ادامه دهد. این موضوع باعث شده بود بسیاری آن را در دسته دارایی‌های ریسک‌پذیر قرار ندهند و اعتقادی به سقوط قیمت آن با کاهش ارزش بورس نداشته باشند، البته این تئوری چندین روز پیش نقض شد.
سقوط قیمت بیت کوین برخی از طرفداران و سرمایه‌گذاران آن را شوکه کرد. هم‌بنیانگذار و مدیر عامل صرافی ارز دیجیتال Coinbase، «برایان آرمسترانگ» در توییتی به این موضوع اشاره کرد که انتظار داشته وضعیت بازار برعکس باشد. با توجه به این اظهارنظر، چرا قیمت بیت کوین سقوط کرد؟ مدیرعامل CryptoCompare، «چارلز هایتر» در ایمیلی به Mashable دلیل این موضوع را ترس و وحشت عنوان کرده است.
بسیاری درنظر گرفتن ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی بدون ریسک را باتوجه به نوسانات شدید، یک جنون می‌دانند. در حقیقت باید گفت پناهگاه امن سرمایه‌گذاران نباید در طی چند روز نصف ارزش خود را از دست بدهد. یکی از معامله گران ارزهای دیجیتال، «الکس کروگر» در حساب توییتری خود به این موضوع اشاره کرده که بیت کوین همانند معاملات تجاری یک دارایی ریسک‌پذیر محسوب می‌شود و یک پناهگاه امن نیست.
هایتر در ایمیل خود به این موضوع اشاره کرده که بیت کوین هنوز نوظهور است و این خود شاید دلیلی برای عدم ثبات آن باشد. احتمالا بیت کوین تا تبدیل شدن به دارایی بدون ریسک، فاصله طولانی داشته باشد. به اعتقاد هایتر، شاید دولت‌ها با اقدامات عادی مانند کاهش نرخ بهره بانکی نتوانند بحران اقتصادی را برطرف کنند.
در حالی که تئوری بدون ریسک بودن ارزهای دیجیتال هم اکنون نقض شده، هنوز برخی امیدوارند برای بیت کوین چنین تئوری صحت داشته باشد. زمانی که بازار بورس سقوط شدیدی را تجربه می‌کند، قیمت طلا نیز معمولا روند کاهشی دارد، این موضوع در بحران اخیر نیز ثابت شده است.
دلیل این موضوع معامله گرانی هستند که برای تجارت خود پول قرض می‌کنند. این افراد برای نجات خود مجبور به فروش سایر سرمایه‌های خود مانند طلا می‌شوند. با وجود این موضوع، قیمت طلا زودتر از سهام به حالت قبلی خود بازمی‌گردد.
قیمت طلا همانند سهام و بیت کوین در روزهای گذشته با کاهش شدیدی روبه‌رو شده است. با وجود این موضوع، اگر ویروس کرونا باعث بحران اقتصادی در کشورهای قدرتمند و پیشرو در زمینه اقتصادی شود، قیمت طلا احتمالا زودتر از دارایی‌های ریسک‌پذیر مانند سهام افزایش پیدا خواهد کرد. این رویه را در گذشته شاهد بودیم. چندین بار قیمت طلا سقوط شدیدی را تجربه کرده، اما سریع‌تر و قدرتمندتر از سهام به حالت اولیه خود بازگشته. آیا بیت کوین نیز چنین رویه‌ای را دنبال می‌کند؟
در حال حاضر نمی‌توانیم در رابطه با قیمت بیت کوین و آینده آن اظهارنظر قطعی کنیم چرا که برای اولین بار چنین بحرانی را تجربه می‌کند. بنابراین می‌توان با احتیاط بازگشت قیمت آن را محتمل دانست. در نهایت بد نیست به گفته یکی از پیشگامان رمزارزها، «نیک زابو» اشاره کنیم. به اعتقاد زابو بیت کوین یک پناهگاه امن برای نوسانات کوتاه مدت نیست، اما مانعی برای نقص‌های ذاتی سیستم مالی فعلی محسوب می‌شود. زابو در این زمینه اعلام کرده است:
«اگر قصد دارید دارایی‌های خود را حفظ کنید و از آن‌ها در برابر ریسک‌های عمیق‌تر در دهه‌های آینده مراقبت کنید، بیت کوین امنیت بسیار بالاتری در مقایسه با طلا دارد.»
