استانداردهای بسکت حمل نفر چیست؟ راهنمای کامل و کاربردی

بسکت حمل نفر، سازه ای فلزی است که برای بالا بردن ایمن افراد با استفاده از جرثقیل، لیفتراک یا بالابر طراحی شده است. بسته به کشور و نوع پروژه، رعایت یک یا چند استاندارد معتبر الزامی است. هنگام انتخاب و خرید بسکت، علاوه بر قیمت سبد جرثقیل، مواردی مانند کیفیت ساخت و انطباق با استانداردهای بین المللی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که نقش موثری در کاهش خطرات حین انجام کار دارد.

برای مشاهده جدیدترین اخبار کسب و کار کاماپرس را در اینستاگرام دنبال کنید.

استانداردهای بسکت حمل نفر چیست؟

به گزارش کاماپرس بسکت حمل نفر به صورت محفظه  و برای جابجایی ایمن پرسنل توسط جرثقیل یا لیفتراک با ضوابط مهندسی طراحی و تولید می شوند. این استانداردها مجموعه ای از پروتکل های مهندسی اعم از قوانین طراحی، ساخت، بازرسی و عملیاتی را شامل می شوند که چگونگی طراحی، ساخت، تست و بهره برداری از سبدهای معلق را مشخص می کنند. البته مطابق با قوانین بین المللی، استفاده از بسکت تنها زمانی مجاز است که میزان خطر استفاده از روش های جایگزین مانند داربست بندی، بالابرهای هیدرولیکی یا نردبان های ثابت، برای پرسنل بیشتر باشد یا به دلیل محدودیت های محیطی، استفاده از این تجهیزات ممکن باشد.

رعایت این استانداردها برای هر شرکتی که در زمینه طراحی و ساخت بسکت فعالیت می کند، ضروری است و تولید کننده جرثقیل پشت کامیونی موظف هستند محصولات خود را مطابق با این مقررات آزمایش و گواهی کنند تا ضمن افزایش ایمنی، اعتماد مشتریان را نیز جلب نمایند.

1- استانداردهای بین المللی بسکت حمل نفر

در سطح جهانی سازمان هایی مثل OSHA و ASME استانداردهای مربوط به بسکت حمل نفر را وضع می کنند.

1- استاندارد OSHA 29 CFR 1926:

استاندارد OSHA 29 CFR 1926.1431 به طور مشخص به عملیات بالابری پرسنل می پردازد و سختگیرانه ترین ضوابط و شرایط بسیار دقیقی را برای حمل نفر جرثقیل های ساختمانی مشخص کرده است.

2- استاندارد ASME B30.23:

استاندارد ASME B30.23 یک الگو برای مهندسین مشخص کرده است. در این استاندارد جزئیات دقیق تری مانند ضریب اطمینان متریال، نحوه جوشکاری سازه و حتی سیستم های تعلیق تعیین شده و به طور خاص به نحوه طراحی، ساخت، نصب و بهره برداری از سیستم های بالابر نفر پرداخته شده است.

طبق استانداردها هر بسکت باید دارای شناسنامه فنی و پلاک مشخصات باشد و ظرفیت مجاز و وزن خالص تجهیزات روی آن حک شده باشد.

2- استانداردهای بسکت حمل نفر در ایران

در ایران با وجود حجم گسترده فعالیت های نفتی و معدنی در مناطقی مثل عسلویه یا معادن بزرگ کرمان، این ضوابط توسط مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت محیط کار و زیر نظر وزارت کار، استانداردهای بین المللی، بومی سازی شده اند و بر تطابق کامل با الزامات بازرسی شخص ثالث تاکید دارند.

بر اساس این آیین نامه ها، هیچ بسکتی بدون داشتن گواهینامه سلامت فنی که دارای اعتبار ۶ ماهه تا یک ساله هستند، قابل استفاده در کارگاه های صنعتی نیست. همچنین طبق این قوانین، نظارت ویژه ای روی سیستم های قطع کن اضطراری و سلامت سیم بکسل ها انجام می شود.

الزامات ایمنی در استاندارد های بسکت حمل نفر

طبق استانداردهای بسکت حمل نفر، بدنه اصلی باید ساختار مقاومی داشته باشد تا توانایی تحمل پنج برابر حداکثر بار پیش بینی شده را داشته باشد. این ضریب اطمینان بالا برای مقابله با شوک های ناشی از حرکت ناگهانی جرثقیل یا بادهای شدید است.

یکی از مهم ترین بخش ها در ساختار بدنه بسکت ها، طراحی درب ورودی آن ها است. درب باید حتما به سمت داخل باز شده و به سیستم قفل خودکار مجهز باشد تا در صورت برخورد احتمالی شخص داخل بسکت به درب، فشار فیزیکی باعث باز شدن آن نشود.

همچنین دیواره های بسکت نباید فقط از چند میله ساده تشکیل شده باشند؛ از این رو نرده های محافظ در ارتفاع میانی و بالایی و صفحات محافظ پا در لبه کف بسکت نصب می شوند تا مانع از لغزش پای شخص شده و همچنین از سقوط ابزار کار به پایین جلوگیری کنند.

علاوه بر این برخی مدل ها برای کار در نزدیکی خطوط برق طراحی شده اند. در این مدل ها برای حفظ ایمنی در برابر خطرات برق از مواد عایق مانند فایبرگلاس یا پوشش های پلاستیکی مخصوص در بدنه بسکت استفاده می کنند تا ریسک برق گرفتگی به حداقل برسد.

استانداردهای بسکت حمل نفر در جرثقیل ها

البته بسکت به تنهایی قادر به تضمین ایمنی پرسنل نیست؛ بلکه جرثقیلی که وظیفه جابجایی بسکت را بر عهده دارد نیز باید دارای الزامات ایمنی و ویژگی های خاصی باشد. طبق این استانداردها، جرثقیل نباید در حالت سقوط آزاد باشد و باید به سیستم هیدرولیک با قابلیت کنترل دقیق سرعت و ترمز خودکار مجهز شده باشد.

همچنین برخورداری از تجهیزاتی مثل نمایشگر LMI که امکان رصد لحظه ای وضعیت پایداری دستگاه را به اپراتور می دهد نیز الزامی است. وجود سوئیچ حد بالا برای جلوگیری از برخورد قلاب به بوم جرثقیل نیز از دیگر استانداردهای بسکت حمل نفر در جرثقیل ها است.

محدودیت ظرفیت نیز وجود دارد. برای حمل انسان، تنها می توان از ۵۰ درصد ظرفیت اسمی جرثقیل در آن شعاع و زاویه کاری استفاده کرد. برای مثال، اگر جرثقیل در یک زاویه مشخص قادر به بلند کردن ۲ تن بار است، در هنگام حمل بسکت نباید وزن مجموع یعنی وزن بسکت به همراه نفرات و ابزار از ۱ تن بیشتر باشد.

پایداری زمین زیر جک های تعادلی نیز جزو استانداردهایی است که باید رعایت شوند. جک های تعادلی جرثقیل باید به طور کامل باز شده و روی زمین مستحکم قرار گیرند.

بازرسی و تست بسکت طبق استانداردهای حمل نفر

برای تایید مطابقت بسکت حمل نفر با استانداردها و سلامت تجهیزات آن، یک سلسله مراتب بازرسی در نظر گرفته شده که به صورت دوره ای انجام می شوند.

فرایند بازرسی و تست بسکت طبق استانداردهای شامل تست بار، بازرسی روزانه و تست آزمایشی می شود. در مرحله اول تست بار انجام می شود در این فرایند قبل از از اولین استفاده و به صورت سالانه، بسکت باید با ۱۲۵ درصد ظرفیت مجاز تست استاتیک شود. بازرسی روزانه قبل از شروع هر شیفت کاری و توسط اپراتور و ناظر انجام می شود. در این بازرسی باید اتصالات، سیم بکسل ها، ترمز جرثقیل و سلامت فیزیکی بدنه به دقت بررسی شوند. تست آزمایشی نیز در هر بار استقرار جدید انجام شده و طی آن بسکت را با وزنه ای که معادل وزن نفرات است تا محل مورد نظر بالا می برند تا از پایداری مسیر و عدم برخورد با موانع مطمئن شوند.

اشتباهات رایج در رعایت استانداردهای بسکت حمل نفر

بسیاری از حوادث و سقوط های که در کار با بسکت حمل نفر رخ می دهند نه به دلیل نقص فنی؛ بلکه ناشی از نادیده گرفتن جزئیات و خطاهای انسانی درک نادرست از استانداردها اتفاق می افتند. یکی از بارزترین این اشتباهات، نحوه اتصال هارنس یا کمربند ایمنی است. بستن کمربند ایمنی به بدنه بسکت یک اشتباه خطرناک است؛ زیرا در صورت از هم گسیختگی سیم بکسل اصلی، بسکت و فرد با هم سقوط خواهند کرد. پس باید هارنس را به قلاب جرثقیل یا نقطه مهار مستقل وصل کرد.

بی توجهی به شرایط جوی نیز بسیار خطرناک است. کار در باد با سرعت بیش از ۲۵ کیلومتر بر ساعت یا در زمان رعد و برق و بارندگی شدید، باعث نوسانات پاندولی بسکت شده و ممکن است منجر به واژگونی بسکت یا پرتاب شدن فرد به بیرون شود.

نقش HSE در اجرای استانداردهای بسکت حمل نفر

واحد ایمنی، بهداشت و محیط زیست که به اختصار HSE نامیده می شود به عنوان ناظر عالی، وظیفه برقراری تعادل میان ضرورت عملیاتی و الزامات حفاظتی و پیاده سازی استانداردهای بسکت حمل نفر را بر عهده دارد. از جمله وظایف HSE عبارتند از:

• صدور مجوز کار بعد از بررسی همه شرایط و تایید صلاحیت راننده جرثقیل و ریگر.
• ارزیابی میزان ریسک کار با شناسایی خطرات احتمالی مانند خطوط برق فشار قوی در نزدیکی محل عملیات.
• آموزش علائم استاندارد ریگری و رویه های اضطراری به افراد و اطمنان از آشنای کامل همه افراد با علائم استاندارد.
• نظارت بر سرعت و کنترل دقیق سرعت بالا رفتن یا پایین آمدن بسکت برای جلوگیری از تجاوز سرعت از ۳۰ متر بر دقیقه.

جمع بندی

رعایت استانداردهای بسکت حمل نفر علاوه بر این که یک الزام قانونی است، مرز میان مرگ و زندگی هنگام کار در ارتفاع را مشخص می کند. از طراحی مهندسی با ضریب ایمنی بالا گرفته تا بازرسی های سخت گیرانه روزانه و نظارت دقیق تیم HSE، همه حلقه های یک زنجیر برای تضمین امنیت پرسنل هستند.

ایمنی نتیجه یک طراحی مهندسی دقیق، بازرسی های مداوم و نظارت بی وقفه از انتخاب متریال مناسب در مرحله ساخت تا رعایت محدودیت های وزنی و جوی در مرحله اجرا است که هدف نهایی حفظ سلامت و جان کارکنان است.

انتهای پیام