یارانه 2 میلیون تومانی به جای یارانه 45500 تومانی؛ وعده احمدی‌نژاد عملی می‌شود؟

محمود احمدی نژاد رئیس جمهور سابق و یکی از نامزدهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری 1400 اخیرا اظهار کرده است که می‌توان به هر ایرانی به جای 45 هزار و 500 تومان یارانه نقدی، 2 میلیون تومان یارانه داد اما آیا این وعده یارانه‌ای فقط یک وعده غیر قابل تحقق است؟

به گزارش کاماپرس، کارنامه اقتصادی محمود احمدی نژاد رئیس جمهور سابق ایران که پیش از حسن روحانی دو دوره 4 ساله عالی ترین مقام اجرایی کشور بود نقاط ضعف و قوت فراوانی دارد که به عقیده منتقدان وی، ضعف های این دوره بسیار بیشتر از مزیت های آن بوده است.

احمدی نژاد طرفداران پر و پا قرصی هم دارد که معتقدند او از بسیاری جهات یک پدیده بوده و در اقتصاد کشور نیز تحولات مثبت ماندگاری ایجاد کرده است. یکی از نقاط مثبتی که طرفداران احمدی نژاد بر آن انگشت می گذارند شهامت او در اجرایی کردن قانون هدفمندی یارانه ها و پرداخت یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی به اقشار گسترده ای از مردم است که البته به گفته احمدی نژاد برخی عوامل دست به دست هم داده تا آنچه مدنظر وی بوده اجرا نشود چرا که برای مثال به عقیده وی یارانه نقدی می توانست – و همچنان می تواند – مبلغی بسیار بیشتر از 45 هزار و 500 تومان باشد.

پول یارانه 2 میلیون تومانی مورد نظر احمدی نژاد از کجا باید تامین شود؟

او اخیرا در مصاحبه ای بر عقیده خود مبنی بر امکان پذیر بودن پرداخت یارانه نقدی 2 میلیون تومانی و 2/5 میلیون تومانی تاکید کرد و گفت می توان هزینه های پرداخت این یارانه را از راه فروش انرژی – به صورت صادراتی یا در بازار داخلی – به قیمت روز و به دلار و پرداخت معادل ریالی آن به مردم تامین کرد.

یک اقتصاددان با ارائه تحلیلی به ارزیابی امکان پذیر بودن یا نبودن چنین یارانه ای پرداخته و نقطه نظرات قابل تاملی در این زمینه مطرح کرده است. دکتر حسین ادیب استاد اقتصاد دانشگاه و تحلیل گر بازارها  با انتشار پست هایی در کانال شبکه اجتماعی خود در این باره نوشته است؛ هزینه تولید انرژی در کشور را می توان به روش ذیل محاسبه کرد:

هزینه دولت در سال ٩٩ بالغ بر ۵١۶ هزار میلیارد تومان

هزینه بخش نفت و گاز در سال ٩٩ بالغ بر ٢٨ میلیارد دلار  معادل ٧٠٠ هزار میلیارد تومان

اخبار پربازدید :

• امیر تتلو چگونه با کمپانی یونیورسال قرارداد بست؟
• زنگ خطر بورس در سال 1400؛ بخشی از قیمت سهام شبه‌دارایی است
• قیمت پژو پارس مدل 1400 چقدر است؟

هزینه های سنگین تولید انرژی در کشور

بنابراین هزینه بخش نفت و گاز از کل هزینه های دولت بیشتر است. به بیان دیگر اگر از 700 هزار میلیارد تومان هزینه بخش نفت و گاز چیزی کاسته شود اداره این صنعت ممکن نیست. بر اساس اظهارات این اقتصاددان ایران 8 میلیون بشکه انرژی از انواع مختلف – انرژی و نه صرفا نفت خام –  تولید می کند اما تولید این ٨ میلیون بشکه انرژی چقدر هزینه دارد و از کجا تامین می‌شود؟

دکتر ادیب در پاسخ به این پرسش نوشته است:

یک – به اظهار وزیر نفت و بر اساس بودجه عملکرد بخش نفت در سالهای ٩٠، ٩١ ، ٩٢ و ٩٣ هزینه صنعت نفت و گاز  ٢٨ میلیارد دلار بوده که ١۵ میلیارد دلار از محل درآمد و بطور متوسط ١٣ میلیارد دلار از محل استقراض تامین شده  که این استقراض هر سال با مصوبه مجلس امهال و به بعد منتقل شده است و تا کنون پرداخت نشده است.

دو- صنعت نفت و گاز نمی تواند دیگر استقراض کند چرا که ٧۵ درصد استقراض های قبلی را پرداخت نکرده است.

سه – ٢٨ میلیارد دلار هزینه صنعت نفت و گاز باید از محل فروش فرآورده نفتی و گاز تامین شود.

چهار- معادل ٢ میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه انرژی در سال ٩٩ به قیمت بازار جهانی صادر و یا در داخل به قیمت بازار جهانی فروخته شده و پول آن به حساب بخش نفت و گاز و نه دولت ریخته شده است و نباید هم به حساب دولت واریز می شد تا ٢٨ میلیارد دلار تامین شود.

شرح دقیق ٢ میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه ای که باید برای تامین هزینه های خود صنعت نفت و گاز فروخته شود به شرح ذیل است :

یک – درآمد فروش میعانات غیر از فروش میعانات به پتروشیمی ها معادل ۵۴٠ هزار بشکه  معادل ٨ میلیارد دلار.

دو- درآمد صادرات گاز معادل ۴۵٢ هزار بشکه  معادل ۴ میلیارد دلار.

سه – درامد صادرات ال پی جی  ٢٠٠ هزار بشکه  معادل ٢ میلیارد دلار .

چهار – صادرات فرآورده نفتی : ٨٠٠ هزار بشکه معادل ۶ میلیارد دلار .

پنج –  اتان : ١٢ درصد از گاز تولیدی : معادل ۵٩٨ هزار بشکه  و در نتیجه معادل ۶ میلیارد دلار .

شش – ده درصد از فرآورده های نفتی به استثنای پنج فرآورده یارانه ای معادل : ١٧٠ هزار بشکه معادل ٢.۵ میلیارد .

ارزش موارد بالا  بر اساس میانگین قیمت نفت و گاز در بازار جهانی در سال ٩٩ بالغ بر ٢٨.۵ میلیارد دلار است.

احمدی نژاد هزینه صنعت نفت و گاز را صفر فرض می کند!

این اقتصاددان نتیجه گیری کرده است که وقتی احمدی نژاد می گوید ٨ میلیون بشکه انرژی تولیدی کشور را می توان به قیمت روز به دلار فروخت  و پول آن را به عنوان یارانه بین مردم تقسیم کرد، هزینه صنعت نفت و گاز را صفر فرض می کند.

وی تصریح کرده است: این که احمدی نژاد می گوید ٢ میلیون و ۵٠٠ هزار تومان یارانه نقدی از محل حذف یارانه انرژی قابل پرداخت است نشان می دهد درکی از هزینه های صنعت نفت و گاز ندارد.

یارانه 45500 تومانی از چه محلی پرداخت شده است؟

این تحلیل گر اقتصادی در ادامه سوال مهمی را مطرح کرده است و آن این که احمدی نژاد طراح پرداخت یارانه نقدی به مردم بود ، باید بررسی شود یارانه نقدی تا کنون از چه محلی پرداخت شده است ؟ به باور دکتر یارانه نقدی از راه استقراض از بانک‌ها پرداخت می‌شود. وی در توضیح این موضوع نوشته است:

بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس بدهی بخش نفت و گاز به سیستم بانکی به شرح ذیل است:

یک – بدهی شرکت ملی نفت به بانک مرکزی و بانک‌ها : ٣۴ میلیارد دلار

دو – بدهی بابت اوراق مشارکت ارزی : ٢ میلیارد و ۵٠٠ میلیون یورو

سه – بدهی بابت اوراق مشارکت ریالی ١١ هزار میلیارد تومان معادل نزدیک به ٣ میلیارد دلار

چهار – جمع بدهی شرکت ملی نفت : ۴٠ میلیارد دلار

پنج – به قیمت دلار ٢۴ هزار تومان بخش نفت و گاز ٩۶٠ هزار میلیارد تومان بدهی دارد

شش – ٧٠ درصد این بدهی سال ٩٠ ، ٩١ و نیمه اول سال ٩٢ ایجاد شده است یعنی در دوران احمدی نژاد

این اقتصاددان در ادامه اظهار کرده است که دولت روحانی هم بدهی ایجاد شده در دوره احمدی نژاد را پرداخت نکرد و فقط با مصوبه مجلس مدام آن را تمدید کرده است. به بیان دیگر، دولت روحانی هر سال همراه بودجه تبصره ای را به مجلس می دهد که بدهی بخش نفت و گاز به سیستم بانکی برای سه سال تمدید شود و وقتی سه سال به اتمام رسید مجددا در قالب تبصره بودجه آن را برای سه سال تمدید می کند.

بر این اساس، گر بطور متوسط ۶۵ میلیون به مدت ١١ سال یارانه نقدی 45500 تومانی گرفته باشند، جمع یارانه نقدی از سال ٨٩ تا کنون ٣٨۶هزار میلیارد تومان می‌شود و مردم تا کنون ٣٨۶ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی گرفته اند.

وی تصریح کرده است: بخش نفت و گاز ٩۶٠ هزار میلیارد تومان بدهی معوقه دارد و احمدی نژاد مسئول ٧٠ درصد آن است یعنی احمدی نژاد مسئول ۶٧٢ هزار میلیارد تومان بدهی است که اکنون روی میز است و باید پرداخت شود. بنا به اظهار دکتر حسینی وزیر اقتصاد دولت احمدی نژاد دولت در سال ٩١ با ١٠۴ هزار میلیارد تومان اداره شد

احمدی نژاد با سالی ١٠۴ هزار تومان دولت را اداره کرد و ۶٧٢ هزار میلیارد تومان به قیمت امروز بدهی باقی گذاشت. یعنی درآمد بیش از ۶ سال دولت های بعدی را پیش خور کرد!

دکتر ادیب تحلیل خود را این گونه به پایان رسانده است که احمدی نژاد که در دوران خود با پرداخت یارانه نقدی 45 هزار و 500 تومانی به اندازه شش سال اداره کشور،  بدهی باقی گذاشته است حالا می خواهد ماهی ٢ میلیون و ۵٠٠ هزار تومان یارانه نقدی بدهد!