نوآوری در اوج، بازار در رکود؛ دو چهره متضاد صنعت تهویه مطبوع ایران
در روزگاری که بسیاری از صنایع کشور درگیر رکود و بی‌رمقی‌اند، صنعت تهویه مطبوع ایران میان دو قطب متضاد حرکت می‌کند؛ از سویی در اوج بلوغ فناوری و نوآوری ایستاده و از سوی دیگر در سراشیبی بازار و بی‌تدبیری سیاست‌گذاران گرفتار آمده است.
مهدی بستانچی، رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان سیستم‌های تهویه مطبوع، در گفت‌وگو با کاماپرس درباره پیشرفت‌های فناورانه صنعت تهویه مطبوع ایران، چالش‌های بازار و سیاست‌گذاری، رکود و مشکلات قاچاق، وضعیت صادرات و موانع تحریمی صحبت کرد.
برای مشاهده جدیدترین اخبار کسب و کار کاماپرس را در اینستاگرام دنبال کنید.
در حال حاضر وضعیت صنعت تهویه مطبوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من وضعیت این صنعت را از دو منظر بررسی می‌کنم؛ نخست از نظر دانش فنی و فناوری، و دوم از نظر وضعیت بازار و سیاست‌گذاری. در بعد نخست، باید بگویم امروز صنعت تهویه مطبوع کشور در بالاترین سطح دانش و نوآوری خود قرار دارد. در بازدیدی که از نمایشگاه داشتم، شاهد بودم همکاران ما به دستاوردها و نوآوری‌هایی دست یافته‌اند که در تاریخ این صنعت در کشور بی‌سابقه است. محصولات ساخت داخل به‌لحاظ فناوری و کیفیت، در سطح بسیار مطلوبی تولید می‌شوند و این نشان می‌دهد توان داخلی ما در حوزه دانش و تولید به نقطه‌ای رسیده که می‌توان به آن افتخار کرد.
اما از منظر دوم، یعنی وضعیت بازار و سیاست‌گذاری، متأسفانه باید گفت صنعت تهویه مطبوع کشور روزهای دشواری را پشت سر می‌گذارد. رکود عمیقی بر بازار حاکم است، حجم تقاضا به‌شدت کاهش یافته و در کنار آن پدیده قاچاق کالا همچنان یکی از مشکلات جدی این بخش به شمار می‌رود. با وجود تحریم‌های شدید، همچنان ارز کشور صرف واردات غیرضروری کالاهایی می‌شود که مشابه آن‌ها با بهترین کیفیت در داخل تولید می‌گردد.
از سوی دیگر، رکود در پروژه‌های عمرانی و کاهش بودجه‌های اختصاص‌یافته به این بخش، موجب شده است بسیاری از صنایع وابسته، از جمله صنعت تهویه مطبوع، با افت شدید فعالیت مواجه شوند. همچنین صنعت ساختمان به دلیل نوسانات بازارهای موازی در وضعیت بحرانی قرار دارد و این رکود مستقیماً بر بازار تهویه مطبوع تأثیر گذاشته است.
در مجموع، صنعتگران ما امروز در شرایطی فعالیت می‌کنند که همزمان با تورم شدید در نهاده‌های تولید و رکود بی‌سابقه بازار، همچنان تلاش می‌کنند سطح دانش و تولید خود را حفظ و ارتقا دهند.
در بخش نخست صحبت‌های خود اشاره کردید که سطح دانش و فناوری در این صنعت رشد قابل‌توجهی داشته است. آیا به مرحله‌ای رسیده‌ایم که بتوانیم در حوزه صادرات نیز نقش جدی ایفا کنیم؟
بله، امروز در کشور محصولاتی تولید می‌شود که از نظر فناوری کاملاً قابل رقابت با محصولات مشابه در سطح منطقه هستند. اگر بخواهم مقایسه‌ای داشته باشم، می‌توانم بگویم محصولات تولیدی ما در حوزه تهویه مطبوع از نظر فناوری پیشرفته‌تر، از نظر قیمت رقابتی‌تر، و از نظر تنوع محصول کامل‌تر از محصولات کشور ترکیه هستند؛ کشوری که در حال حاضر بیشترین صادرات این نوع محصولات را در منطقه دارد.
اما با وجود این مزیت‌ها، متأسفانه به دلیل محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، امکان بهره‌برداری کامل از این ظرفیت‌ها را نداریم. شرکت‌های ایرانی برای دریافت استانداردهای بین‌المللی و ورود به بازارهای صادراتی با موانع جدی مواجه‌اند. بسیاری از شرکت‌ها ناچارند برای کسب این استانداردها، شرکت‌های موازی در کشورهای همسایه ثبت کنند و از طریق آن‌ها اقدام به صادرات نمایند؛ فرآیندی پرهزینه و زمان‌بر که موجب کاهش توان رقابتی می‌شود.
به همین دلیل، علی‌رغم برخورداری از مزیت‌های رقابتی در فناوری، قیمت و کیفیت، هنوز نتوانسته‌ایم به سطح صادرات کشورهایی چون ترکیه برسیم. با این حال، پتانسیل بالایی در این صنعت وجود دارد و اگر وزارت صنعت و نهادهای متولی حمایت‌های لازم را انجام دهند، بدون تردید محصولات حوزه تهویه مطبوع می‌توانند در آینده‌ای نزدیک به یکی از صادراتی‌ترین محصولات صنعتی ایران تبدیل شوند.
انتهای پیام
