استاندارد؛ زبان مشترک نیکوکاری و مسئولیت اجتماعی شرکتها

به مناسبت روز جهانی استاندارد، رویداد هم افزایی یک پیوند به میزبانی موسسه افرا با محوریت نقش استاندارد در همگرایی CSR و نیکوکاری پایدار در موسسه نیکوکاری رعد برگزار شد.
برای مشاهده جدیدترین اخبار کسب و کار کاماپرس را در اینستاگرام دنبال کنید.
به گزارش کاماپرس، در این رویداد بیش از ۲۰۰ نفر از مدیران کسبوکارهای پیشرو، مدیران روابط عمومی و مسئولیت اجتماعی، نمایندگان سازمانهای مردم نهاد و فعالان حوزه نیکوکاری گرد هم آمدند تا درباره نقش استاندارد در افزایش شفافیت اعتماد و اثرگذاری اجتماعی گفتوگو کنند. آنها مسیرهایی تازه برای دستیابی به نیکوکاری پایدار و اثربخش را بررسی کردند.
در این مراسم، آراسب احمدیان، عضو هیئت مدیره موسسه افرا، با مرور روند تاریخی و دیدگاههای جهانی در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) گفت: مسئولیت اجتماعی تنها یک حرکت اخلاقی یا داوطلبانه نیست، بلکه بخشی از تفکر استراتژیک در کسبوکارهای امروزی است. شرکتها در جهان امروز درک کردهاند که نمیتوانند صرفا به سود کوتاه مدت سهامداران بیندیشند و باید برای تداوم و پایداری خود، ارزش مشترک با جامعه خلق کنند.
او در توضیح دیدگاههای آکادمیک درباره CSR گفت: میلتون فریدمن، اقتصاددان مشهور بازار آزاد، معتقد بود مسئولیت اجتماعی شرکتها تنها در تامین منافع سهامداران در چارچوب قانون خلاصه میشود. در مقابل، مایکل پورتر، استراتژیست برجسته کسبوکار، مسئولیت اجتماعی را جزئی از زنجیره ارزش سازمان میداند که باید به افزایش رقابتپذیری و خلق مزیت استراتژیک منجر شود.
احمدیان افزود: در ایران نیز نگاههای بومی و پیشرو به این موضوع وجود داشته است. دکتر محسن خلیلی، از چهرههای شاخص صنعت ایران و رئیس پیشین کنفدراسیون صنعت، از نخستین افرادی بود که بیش از دو دهه پیش بر ضرورت مسئولیت اجتماعی در شرکتها تاکید کرد. او باور داشت که شرکتها باید از نقش تاریخی خود در کسب سود و پرداخت مالیات فراتر بروند و در مسائل زیستمحیطی و اجتماعی کشور نیز نقش فعال داشته باشند؛ زیرا این مشارکت نه تنها به توسعه جامعه کمک میکند بلکه موجب پایداری خود کسبوکارها نیز میشود.
این عضو هیئت مدیره موسسه افرا سپس به تعاریف بینالمللی از CSR اشاره کرد و گفت: اتحادیه اروپا مسئولیت اجتماعی را حرکتی فراتر از الزامات قانونی میداند که شرکتها داوطلبانه انجام میدهند و آن را جزئی از منافع بلندمدت خود میدانند. اتاق بازرگانی بینالمللی نیز بر اداره مسئولانه فعالیتها بر اساس تجارت آزاد و قانون تأکید دارد. از سوی دیگر، استاندارد GRI یا سازمان استانداردسازی گزارشهای توسعه پایدار چارچوبی جهانی برای گزارشدهی عملکرد شرکتها در زمینههای حقوق بشر، محیط زیست، توسعه اقتصادی و مسائل اجتماعی فراهم کرده است.
او با ذکر نمونههایی از شرکتهای بینالمللی افزود: شرکتهایی مانند فدکس در آمریکا گزارشهای مسئولیت اجتماعی خود را بر کاهش گازهای گلخانهای متمرکز کردهاند، زیرا فعالیت اصلی آنها در حوزه حملونقل است و اثر مستقیم بر محیط زیست دارد. این یعنی مسئولیت اجتماعی واقعی، زمانی معنا دارد که با ماهیت و زنجیره ارزش سازمان همراستا باشد.
احمدیان در ادامه به سه سطح رفتار شرکتها در حوزه CSR اشاره کرد: نخست، سطح نیکوکاری که در آن شرکتها صرفاً از روی تمایل شخصی به فعالیتهای خیرخواهانه میپردازند؛ دوم، سطح واکنشی که در آن شرکتها بهدلیل فشار افکار عمومی یا تهدیدات محیطی به اقدامات اجتماعی روی میآورند؛ و سوم، سطح استراتژیک که شرکتها داوطلبانه و آگاهانه وارد حوزه مسئولیت اجتماعی میشوند تا هم برای جامعه و هم برای خود ارزش خلق کنند.
او توضیح داد: برای نمونه، در دهههای گذشته شرکتهای نفتی مانند شل و توتال با اعتراضهای زیستمحیطی روبهرو شدند و در نتیجه، پروژههای گستردهای در حوزه پاکسازی دریا، توسعه حملونقل ایمنتر و حمایت از آموزش و بهداشت محلی اجرا کردند. این تجربه نشان داد که مسئولیت اجتماعی اگر در چارچوب استراتژی و زنجیره ارزش تعریف شود، میتواند به فرصت رقابتی برای شرکتها تبدیل شود.
احمدیان گفت: امروز نگاه جهانی از سطح نیکوکاری به سمت خلق اثر پایدار حرکت کرده است. شرکتها به جای اهدای منابع، در پی اشتراک منابع و طراحی پروژههایی هستند که هم به بهبود جامعه کمک کند و هم به توسعه کسبوکارشان. بانکهایی که وامهای خرد به کسبوکارهای کوچک اعطا میکنند نمونهای از این رویکرد هستند؛ این اقدامات در عین اثر اجتماعی، به تقویت برند و ارزش تجاری بانک هم منجر میشود.
او در ادامه سخنانش تاکید کرد: در دنیای امروز، چالش اصلی میان شرکتهای تجاری و سازمانهای مردمنهاد، نداشتن زبان مشترک است. استانداردهای مدیریتی میتوانند این فاصله را پر کنند، چون زبان مشترک میان دو حوزه اقتصاد و جامعه هستند و با ایجاد شفافیت، اعتماد و اطمینان، زمینه همکاریهای پایدار را فراهم میکنند.
احمدیان با اشاره به استاندارد افرا گفت: این استاندارد بر پایه بهترین تجارب جهانی و متناسب با واقعیتهای ایران طراحی شده و در هفت بُعد اصلی شامل حاکمیت سازمانی، برنامهریزی و اجرا، منابع انسانی، ارتباطات، امور مالی، فناوری و استراتژی تدوین شده است. این ساختار به سازمانهای مردمنهاد کمک میکند تا ظرفیت عملیاتی خود را ارتقا دهند و اعتماد بنگاههای اقتصادی را در همکاریهای اجتماعی جلب کنند.
او افزود: استانداردهای مدیریتی اطمینان میدهند که در سازمانهای نیکوکاری، نظام حکمرانی شفاف است، بودجهبندی دقیق انجام میشود، منابع مالی بهدرستی تخصیص مییابد و گزارشدهی مؤثر صورت میگیرد. این ویژگیها برای شرکتهایی که قصد حمایت از پروژههای اجتماعی دارند حیاتی است، چون اطمینان میدهد که منابعشان اثربخش و بهرهور مصرف میشود.
احمدیان در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به نقش فناوری در آینده نیکوکاری گفت: تحول دیجیتال و ظهور ابزارهای مالی نوین، امکان گسترش نیکوکاری هوشمند را فراهم کرده است. تجربه دوران کرونا به ما نشان داد که مخاطبان امروز هم توان استفاده از فناوری را دارند و هم به آن تمایل پیدا کردهاند؛ پس سازمانهای مردمنهاد باید زبان فناوری را بشناسند تا بتوانند با نسل جدید ارتباط برقرار کنند.
او تاکید کرد: مدیران شرکتها امروز مسئولیت اجتماعی را بخشی از استراتژی رقابتی خود میدانند، استانداردها آن را ابزار توسعه پایدار میبینند، و نگاه آکادمیک آن را در زنجیره ارزش سازمان جای میدهد. در نهایت، همه این دیدگاهها به یک مقصد مشترک میرسند؛ ایجاد اعتماد، اثرگذاری و فرصتهای اجتماعی برای توسعه پایدار جامعه و کسبوکار.
انتهای پیام
مرتبط با: