شهر اردکان یکی از تاریخی‌ترین شهرهای کشورمان در استان یزد و در کویر مرکزی ایران است که پس از یزد بیشترین ساکنان را در این استان دارد.
شهر اردکان یکی از زیباترین نمونه‌های شهرهای خشتی در جهان به شمار می‌رود. آثار و بناهای تاریخی برجسته در اردکان و مناطق نزدیک به آن و معماری زیبا و بافت شهری منحصربه‌فرد این شهر، اردکان را به یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری داخلی و خارجی تبدیل کرده‌اند. تعداد جاهای دیدنی اردکان بیشتر از ۵۰ مورد است و شامل مساجد، خانه‌های تاریخی، موزه‌های متنوع و زیارتگاه‌ها می‌شوند.
به‌جز جاذبه‌های تاریخی اردکان، دیدنی‌های منحصربه‌فرد طبیعی نیز در گوشه و کنار این شهرستان به چشم می‌خورد که بازدید از آن‌ها نیز خالی از لطف نیست. برای آشنایی بیشتر با اردکان و جاذبه‌های تاریخی این شهر در ادامه با ما همراه شوید.
مناطق تاریخی اردکان
یکی از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی در شهر اردکان، مسجد زردک اردکان یا مسجد نخستین است که آن را با نام «گنج گلین» نیز می‌شناسند. این مسجد در قرن پنجم میلادی با معماری ساده و گچبری‌های منحصربه‌فرد ساخته شده است. از مسجد زردک به‌عنوان نخستین مسجد اردکان یاد می‌کنند.
گنبد مسجد زردک اردکان پس از گذشت سال‌ها نیز‌چنان بر فراز این مسجد خودنمایی می‌کند و با وجود گذشت ۱۰ قرن از عمر آن پابرجا مانده است. از دیگر مساجد معروف در شهر اردکان نیز می‌توان به مسجد جامع اردکان، مسجد زین الدین، مسجد هلاکو، مسجد علیا، مسجد زیرده، مسجد حاج محمدحسین و مسجد جامع ترک آباد اردکان اشاره کرد. نام مسجد زردک در میان آثار تاریخی ثبت شده ایران به چشم می‌خورد.
از دیگر جاذبه‌های تاریخی در شهرستان اردکان می‌توان به خانه آیت الله خاتمی اشاره کرد که قدمت آن به حدود ۱۵۰ سال پیش می‌رسد. این خانه تاریخی در حال حاضر به موزه رجال و مفاخر تبدیل شده است و به‌دلیل معماری تاریخی و فضای داخلی زیبایی که دارد از مهم‌ترین آثار تاریخی اردکان به شمار می‌رود. گردشگران بسیاری هر ساله در سفر به اردکان از این خانه تاریخی بازدید می‌کنند.
دربند مجد العلما از دیگر آثار تاریخی ثبت شده در اردکان است که قدمت این بنا نیز به دوره حکومت قاجاریه می‌رسد. برای بازدید از این بنای تاریخی می‌توانید به محله تاریخی چرخاب در اردکان، روبه‌‌‌روی مسجد حاج رجبعلی بروید.
در محله‌های قدیمی شهرهای تاریخی ایران، هنوز نشانه‌هایی از معماری سنتی به چشم می‌خورند. کوچه‌های آشتی کنان در بعضی از شهرها وجود دارند که به‌دلیل عرض کم و فضای محدودی که دارند با این نام شناخته می‌شوند. کوچه آشتی کنان اردکان نیز نمونه‌ای از این کوچه‌ها به شمار می‌رود که مسقف است و بین مسجد جامع اردکان و حمام بازار این شهر و در بافت سنتی بازار قرار دارد.
بازارهای سنتی اردکان
بازارهای سنتی اردکان از جمله قسمت‌های گردشگری این شهر هستند که قدمت تاریخی نیز دارند. در اردکان بازارهای هفتگی نیز از گذشته جریان داشته‌اند و در حال حاضر نیز یکشنبه بازار و سه‌شنبه بازار به‌صورت هفتگی برگزار می‌شوند، اما یکی از قدیمی‌ترین بازارهای اردکان بازار چهار سوق این شهر است که از نمونه‌های برجسته معماری دوره صفویه به شمار می‌رود.
بازار چهارسوق اردکان یکی از بزرگ‌ترین بازارهای تاریخی خشتی در ایران است که به‌دلیل قرار داشتن حجره‌هایی در چهار طرف آن این نام را برای آن انتخاب کردند. در واقع این بازار بزرگ در گذشته بنایی هشت ضلعی با چهار دهنه مغازه بود که گنبدی مخروطی به ارتفاع ۶ متر داشت و محل کسب زرگران به شمار می‌رفت. بعدها با گسترش مغازه‌ها این بازار از تلاقی دو راسته بازاری بزرگ تشکیل می‌شد. از سال ۱۳۳۸ و پس از انجام یک دوره مرمت و بازسازی، این بازار به بنایی تاریخی برای بازدید گردشگران تبدیل شد.
در بازار چهار سوق اردکان دروازه‌هایی تاریخی، مسجد جامع، آب‌انبار، بازار زرین، حمام‌های قدیمی و بازاری کوچک‌تر قرار داشتند. از میان این بازار جوی آبی نیز روان بود که سبب طراوت بازار چهار سوق می‌شد. نام این بازار در فهرست آثار ملی ایران به چشم می‌خورد.
مناطق گردشگری اطراف اردکان
زیارتگاه چک چک یکی از جاهای دیدنی اردکان است که از آن با نام زیارتگاه پیر سبز نیز یاد می‌کنند و از محبوب‌ترین مکان‌ها برای زرتشتیان به شمار می‌رود. این زیارتگاه میان تخته سنگ‌های کوه قرار دارد و برای رسیدن به آن باید از مسیر کوهپایه‌ای بالا بروید تا به ورودی این زیارتگاه برسید. زیارتگاه چک چک را می‌توان معروف‌ترین جاذبه طبیعی در اطراف اردکان برشمرد که هر ساله گردشگران بسیاری برای بازدید از آن به اردکان می‌روند.
در حال حاضر اداره این بنا به عهده زرتشتیان است و پیروان این دین در سراسر جهان برای نگهداری از این بنای تاریخی اهتمام دارند. زیارتگاه چک چک به‌عنوان بنایی تاریخی و با ارزش در فهرست میراث تاریخی ایران قرار دارد. این زیارتگاه در شمال غربی استان یزد و در فاصله ۳۷ کیلومتری شرق اردکان، در کوه‌های چک چک قرار گرفته است.
یکی دیگر از زیارتگاه‌های زرتشتیان در اردکان، زیارتگاه پیر هریشت است که در ۱۵ کیلومتری شهر اردکان و در جاده اردکان به چوپانان قرار دارد. بنا بر روایت‌های به جا مانده در اسناد تاریخی این بنا، نیایشگاه پیر هریشت به یکی از ندیمه‌های دختر یزدگرد سوم ساسانی به نام مروارید تعلق داشته است که از او با نام «گوهربانو» نیز یاد می‌کنند.
سوغات اردکان
از معروف‌ترین سوغات‌‌های اردکان می‌توان به فرآورده‌های کنجدی اردکان اشاره کرد.ارده، حلوا ارده، روغن ارده کنجد، کِرِم ارده و ارده شکلاتی صبحانه و محصولات با کنجد بو داده شده با کیفیت بالا در اردکان تولید می‌شوند. انواع مختلفی از شیرینی‌های معروف یزد مانند قطاب، باقلوا، پشمک و حاجی بادام نیز از دیگر سوغات پرطرف‌دار در شهر اردکان هستند.
بسیاری از کارخانه‌های تولید روغن ارده و دیگر محصولات کنجدی در اردکان، تولیدات خود را در حجم انبوه به سایر نقاط ایران می‌فرستند. بنابراین محصول ارده اردکان بخش بسیاری از نیاز کل کشور را تامین می‌کند.
شما می‌توانید برای خرید روغن ارده کنجد از تولید کننده، به وب سایت صنایع غذایی رُزبُن سر بزنید.
مرتبط با :
صنایع غذایی رُزبُن