بازگشت سیتکس با رویکردی نو در نخستین اتاق فکر نمایشگاه دیجیتال ایران
نخستین جلسه اتاق فکر «چهاردهمین نمایشگاه ملی رسانههای دیجیتال، فرهنگ، فناوری و زندگی هوشمند (CTEX2026)» با حضور جمعی از فعالان کلیدی اکوسیستم دیجیتال کشور برگزار شد. این نمایشگاه که با شعار «دنیای دیجیتال، یک گام جلوتر» از ۱۴ تا ۱۷ دیماه در مصلای امام خمینی(ره) برگزار میشود، با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان، و وزارت ارتباطات در مسیر تبدیل شدن به سکوی اصلی ارتباط استارتاپها، شرکتهای دانشبنیان، بازیسازها، توسعهدهندگان محتوا، پلتفرمهای دیجیتال و فعالان حوزه هوش مصنوعی با سرمایهگذاران، دولت و عموم مردم گام برداشته است.
سیتکس امسال بنا دارد با رویکردی نوآورانه، دانشمحور و مبتنی بر شبکهسازی، مسیر تازهای در پیوند فناوری، محتوا، اقتصاد دیجیتال و صنایع خلاق کشور ترسیم کند.
برای مشاهده جدیدترین اخبار کسب و کار کاماپرس را در اینستاگرام دنبال کنید.
واکاوی گذشته و چالشهای صنعت دیجیتال ایران
در نخستین اتاق فکر نمایشگاه سیتکس، اکبر قنبرپور، رییس شورای سیاستگذاری سیتکس 2026 با مرور تاریخچه این رویداد گفت: نمایشگاه رسانههای دیجیتال از سال ۱۳۸۶ آغاز شد و اگر وقفههای چندساله و تغییر عنوانهای مکرر رخ نمیداد، امروز باید شاهد نوزدهمین دوره آن میبودیم.
وی با اشاره به محورهای اولیه نمایشگاه که شامل نرمافزارهای چندرسانهای، بازیهای رایانهای، پایگاههای اینترنتی و محصولات مرتبط با تلفن همراه بود، افزود: سیتکس امروز تلاش میکند تصویر جامعتری از صنعت دیجیتال کشور ارائه دهد و حوزههای گستردهتری را دربرگیرد.
قنبرپور با بیان اینکه سهم اقتصاد دیجیتال در برنامه هفتم حدود 10 درصد هدفگذاری شده است، توضیح داد که بازار ویدئوگیم کشور هنوز به یک میلیارد دلار نرسیده و بازار ICT ایران بین ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار برآورد میشود.
وی با اشاره به چالشهای این صنعت گفت: نبود اینترنت باکیفیت، کمبود سرمایهگذاری، کمبود نیروی انسانی متخصص، مسائل فرهنگی و اجتماعی، محدودیت دسترسی به بازارهای جهانی و نبود زنجیره کامل تجاریسازی از مهمترین موانع رشد صنعت دیجیتال است.
رییس شورای سیاستگذاری سیتکس 2026 تأکید کرد: نمایشگاه میتواند در دو بخش یعنی تأمین مالی و تکمیل زنجیره تجاریسازی نقشی جدی ایفا کند و به شکلگیری زیستبومی کمک کند که امروز بخشهایی از آن اساساً وجود ندارد.
قنبرپور همچنین از برنامهریزی هلدینگ علاءالدین برای ورود گسترده به سرمایهگذاری در حوزه دیجیتال سخن گفت و این اقدام را بخشی از تلاش برای تقویت اکوسیستم نوآوری دانست.
نمایشگاهی برای اعتبار ملی و دیده شدن جهانی
در ادامه جلسه، وحید علاءالدین، رئیس چهاردهمین دوره نمایشگاه سیتکس با بیان اینکه ورود این هلدینگ به برگزاری نمایشگاه با هدف درآمدزایی نبوده است، گفت: ما نیاز به معرفی نداشتیم اما وارد این مسیر شدیم چون ایران را دوست داریم و میخواهیم پرچم کشورمان بالا بماند.
وی با تأکید بر اینکه سیتکس باید یک رویداد متفاوت و اثرگذار باشد، افزود: همانطور که هر محصول دیجیتال ظرف ۷۲ ساعت پس از عرضه جهانی در علاءالدین در دسترس است، میخواهیم این نمایشگاه نیز به رویدادی تبدیل شود که در سطح جهانی دیده شود و بازتاب گستردهای داشته باشد.
علاءالدین اظهار کرد: نگاه ما به سیتکس بلندمدت است و با حمایت و همراهی مجموعههای حاضر، میخواهیم نمایشگاهی بسازیم که در رسانههای خارجی و داخل کشور بهعنوان یک رویداد مرجع از آن یاد شود.
حمایت مالی و زیستبومی برای رشد صنعت
در ادامه، زارع، قائم مقام هلدینگ علاءالدین با اشاره به گستره فعالیتهای این مجموعه گفت: در کنار بازار موبایل و حدود ۱۵۰۰ واحد صنفی، هلدینگ علاءالدین در حوزههای مختلف فعالیت دارد اما ورود به این نمایشگاه به قصد سود اقتصادی نبوده است.
وی افزود: تصمیم هیئتمدیره این بود که سرمایهای که در همین کشور به دست میآوریم، در همین کشور خرج کنیم. میتوانستیم در خارج سرمایهگذاری کنیم اما انتخاب ما خدمت به صنعت دیجیتال ایران است.
زارع با بیان اینکه هدف اصلی، حمایت از نخبگان و کسبوکارهای نوآور است، گفت: ما آمدهایم تا جای خالی استارتاپها و شرکتهای نرمافزاری را پر کنیم، حامی مالی آنها باشیم و با کمک مجموعههای حاضر، مسیر رشد صنعت دیجیتال را هموارتر کنیم. سیتکس برای ما محل کسب درآمد نیست، بلکه اقدامی برای حمایت از آینده این صنعت است.
چالشهای جریان محتوا و ضرورت شفافسازی نقش نمایشگاه
در ادامه اتاق فکر رسول قربانی، همبنیانگذار و عضو هیئتمدیره کارخانه نوآوری رسانه راهکار با اشاره به تجربه خود از دورههای گذشته نمایشگاه گفت: یکی از مسائل جدی در حوزه تولید محتوا، موضوع درآمد دلاری و دشواری انتقال پول است. بسیاری از تولیدکنندگان نرمافزار و توسعهدهندگان به دلیل جذابیت بازارهای خارج از ایران فعالیتهای خود را به سمت بازار بینالملل میبرند و این مسئله انتقال پول برایشان یک چالش اساسی است.
وی توضیح داد که بخشی از همکاریهای بینالمللی ناچارا بهصورت غیررسمی انجام میشود و نمایشگاه باید تمرکز ویژهای بر معرفی راهکارهای فعال در این حوزه داشته باشد.
وی با مرور تجربه حضور در دورههای پیشین افزود: همیشه تکلیف ما مشخص نبود. نمیدانستیم باید برای جذب سرمایه حضور داشته باشیم یا برای فروش مستقیم به مخاطب عمومی آماده شویم. این عدم شفافیت، کارکرد نمایشگاه را مبهم میکرد.
قربانی تأکید کرد که نمایشگاه باید از ابتدا تعیین کند رویکرد آن B2B است یا B2C، زیرا تمام سیاستگذاریها، برنامهریزیها و حتی چیدمان فضا وابسته به همین تصمیم است.
وی با اشاره به گستردگی بازار اپلیکیشن و محتوا گفت بخش زیادی از بازیگران اصلی این اکوسیستم معمولاً در نمایشگاههای ایران دیده نمیشوند، هرچند حضورشان حیاتی است. قربانی پیشنهاد کرد نمایشگاه با برگزاری پنلها و نشستهای تخصصی این مجموعهها را وارد تعامل کند و حتی بازیگران حوزه مالی را نیز بهعنوان اسپانسر جذب کند تا اتصال صنعت محتوا به مسیرهای مالی بینالمللی تقویت شود.
قربانی در پایان سخنانش نقش رسانهها را مهم دانست و گفت: اگر رسانهها دیده نشوند یا بودجه و جایگاه مشخص نداشته باشند، هیچ روایت معتبری از نمایشگاه باقی نمیماند. رسانه باید از ابتدا در ساختار نمایشگاه تعریف شود.
ضرورت ایجاد مرجع سالانه برای اقتصاد محتوا
رضا غیابی، استراتژیست کسبوکار و برگزارکننده رویداد تدکس تهران با اشاره به سپردهشدن برگزاری نمایشگاه به بخش خصوصی گفت: هر زمان یک نمایشگاه بزرگ به بخش خصوصی واگذار میشود، اتفاق مثبتی رخ میدهد، زیرا نگاه انعطافپذیر و بهروزتری وارد کار میشود.
وی افزود که مفهوم محتوا نسبت به گذشته کاملاً دگرگون شده است؛ محتوا دیگر پیام یکطرفه و متمرکز نیست، بلکه در اختیار مردم قرار دارد و توسط آنها تولید میشود.
غیابی پیشنهاد کرد سیتکس به مرجع سالانه صنعت محتوای دیجیتال تبدیل شود؛ زیرا در ایران هیچ نهاد رسمی تاکنون به شکل جامع وارد حوزه اقتصاد محتوا نشده است و نمایشگاه میتواند این خلأ را پر کند.
استراتژیست کسبوکار و برگزارکننده رویداد تدکس تهران گفت: اینفلوئنسرها، یوتیوبرها، پادکستسازها، آژانسهای برندینگ، دانشگاههای بازیسازی و فعالان آیتی همه باید در این رویداد حضور داشته باشند.
غیابی با اشاره به نبود گفتگوی مشترک میان بازیگران حوزه محتوا، پیشنهاد ایجاد فرومهای کوچک و غیرمتمرکز را مطرح کرد؛ فرومی که در آن رگولاتورها، تولیدکنندگان محتوا، پلتفرمها و مجموعههای زیرساختی بتوانند کنار هم قرار گیرند؛ مدلی که در رویدادهای معتبر جهانی نیز اجرا میشود.
وی همچنین بر اهمیت حضور خبرنگاران تأکید کرد و گفت امروز خبرنگاران از خود رسانهها اثرگذارترند و باید برای نقشآفرینی آنها فضای مشخصی طراحی شود. غیابی در پایان تأکید کرد: به جای تمرکز صرف بر اقتصاد دیجیتال، سیتکس باید مرجع سالانه اقتصاد محتوا باشد.
اهمیت ظرفیت صنعت بازی و نقش آن در جذب مخاطب
بابک کرباسیزاده، دبیر کارگروه بازیهای رایانهای نظام صنفی رایانهای کشور با اشاره به آمارهای جدید گفت: امروز حدود ۳۰ میلیون نفر در ایران درگیر بازیهای دیجیتال هستند.
وی یادآوری کرد که در دورههای گذشته، بخش بازی یکی از پرمخاطبترین قسمتهای نمایشگاه رسانههای دیجیتال بوده و نقش مهمی در شکلدهی اکوسیستم بازی داشته است. ورزش الکترونیک در المپیک سال آینده حضور خواهد داشت و این نشان میدهد صنعت بازی وارد مرحلهای تازه شده است.
دبیر کارگروه بازیهای رایانهای نظام صنفی رایانهای کشور توضیح داد که بازدیدکنندگان نمایشگاه طیفی گسترده از جوانان و خانوادهها هستند و میانگین سنی ۲۹ سالی آنها، نمایشگاه را فضایی پویا و تأثیرگذار میکند. به گفته او، حدود ۹۰ درصد این افراد روی موبایل بازی میکنند و نمایشگاه باید این واقعیت را جدی بگیرد. همکاری میان مجموعههای سختافزاری و نرمافزاری میتواند دوباره نمایشگاه را به نقطه اوج خود بازگرداند.
انتظارات از بخش خصوصی و ضرورت ارتقای کیفیت تجربه بازدید
وحید شکوری، رئیس هیئتمدیره شرکت ماهان موج زرنگار ایرانیان با اشاره به اینکه نمایشگاه امسال نخستین تجربه واگذاری اجرای سیتکس به بخش خصوصی است گفت: وقتی مردم میشنوند که بخش خصوصی متولی یک نمایشگاه شده، توقع یک تفاوت جدی دارند. آنها باید چیزی ببینند که قبلاً ندیدهاند.
وی افزود که تأمین نیروی انسانی، خدمات نمایشگاهی و برنامهریزی تبلیغات باید با دقت بیشتری انجام شود و بخش خصوصی باید نشان دهد که میتواند استانداردهای تازهای در برگزاری رویداد ایجاد کند.
شکوری سپس با اشاره به نیازهای نسل Z توضیح داد این نسل سرعت، کیفیت خدمات و تجربه منحصربهفرد را مطالبه میکند و نمایشگاه باید خود را با این انتظارات هماهنگ سازد. شکوری یکی از چالشهای رایج نمایشگاههای ایران را کاهش کیفیت خدمات در ساعات میانی روز دانست و گفت: «بازدیدکنندگان نباید مجبور باشند در گرما یا باران مسیرهای طولانی را پیاده طی کنند. این موارد کوچک به نظر میرسند اما برای مردم بسیار مهماند و باید جدی گرفته شوند.
وی در پایان با اعلام آمادگی مجموعه علاءالدین برای حمایت تبلیغاتی گفت تیم آنها برای ارتقای کیفیت اجرا و جذب اسپانسرهای مرتبط نیز همراه نمایشگاه خواهد بود.
ضرورت حمایت از تولیدکنندگان محتوا و بازتعریف جایگاه رسانه
احسان مولایی، رئیس گروه صدور مجوزهای محتوایی وزارت ارشاد ضمن تقدیر از تلاش بخش خصوصی گفت: جسارتی که برای احیای نمایشگاه پس از وقفهای طولانی به خرج دادهاید ارزشمند است. ما میدانیم جمعکردن فعالان این حوزه در شرایط فعلی کار سادهای نیست.
وی با اشاره به تجربه برگزاری نمایشگاه سال ۱۴۰۱ افزود: در آن دوره تلاش کردیم فرهنگ و رسانههای دیجیتال را به هم پیوند دهیم و مجموعههای مختلف را کنار هم قرار دهیم. نتیجه آن امضای چند تفاهمنامه مهم بود و بازدید ۲۰ تا ۲۵ هزار نفری نشان داد که ظرفیت این نمایشگاه هنوز بالاست.
مولایی ادامه داد که بخش رسانه در دورههای گذشته چندان دیده نشده و امسال وزارت ارشاد قصد دارد چارچوب تازهای تعریف کند تا رسانهها چه سنتی و چه فعالان شبکههای اجتماعی جایگاه مشخص و قابل اتکایی داشته باشند.
وی گفت: آسیبشناسیها نشان میدهد تولید محتوا در کشور افت کرده و ما باید از کسانی که تولید میکنند حمایت کنیم، نه اینکه مسیر را برایشان سختتر کنیم.
مولایی همچنین تأکید کرد وزارت ارشاد از حضور سختافزار، فناوری و کارگاههای تخصصی در کنار محتوای دیجیتال استقبال میکند و برای همکاری با نهادهای بینالمللی نیز آمادگی دارد. او در پایان گفت احیای نمایشگاه مهمترین هدف آنهاست و تلاش خواهند کرد این رویداد با همراهی بخش خصوصی به جایگاه واقعی خود برسد.
هوشمندسازی نمایشگاه و پیونددهی میان سرمایه، کسبوکار و مهارت
ایمان کریمی، تکنولوژیست و فعال حوزه هوش مصنوعی با تأکید بر سرعت تحولات هوش مصنوعی گفت: نمایشگاه باید بستری ایجاد کند که هم جریان سرمایه بهدرستی هدایت شود و هم کسبوکارهایی که نیازهای مشخص دارند بتوانند یکدیگر را پیدا کنند.
وی معتقد است اگر نمایشگاه بتواند ارتباط هوشمند میان شرکتها، سرمایهگذاران و نیروهای متخصص برقرار کند، سیتکس از یک نمایشگاه سنتی به «نمایشگاه هوشمند» تبدیل خواهد شد.
کریمی پیشنهاد کرد در دل نمایشگاه «لبهای هوش مصنوعی» برگزار شود تا مردم عادی با ابزارهای هوش مصنوعی آشنا شوند و بتوانند تولید محتوا، موشنگرافیک و پروژههای شخصی خود را با این ابزارها انجام دهند.
وی گفت: هر فردی که ابزارهای هوش مصنوعی را بلد باشد خودش یک رسانه است. اگر نمایشگاه این مهارتها را آموزش دهد، به مرکز تکثیر توانمندی در حوزه محتوای دیجیتال تبدیل میشود.
کریمی همچنین بر لزوم تغییر مدل مسابقات سنتی تأکید کرد و پیشنهاد داد رقابتهایی طراحی شود که کسبوکارهای کوچک بتوانند با بودجههای کم برای جذب سرمایه یا دیدهشدن رقابت کنند؛ مدلی که به گفته او در شبکههای اجتماعی وایرال میشود و میلیونها مخاطب را درگیر نمایشگاه خواهد کرد.
ضرورت حضور واقعی تولیدکنندگان محتوا در نمایشگاه
احمدرضا صدر، نماینده رئیس بنیاد ملی بازیهای رایانهای ایران با اشاره به تغییر معنای رسانههای دیجیتال گفت: امروز روایتها در شبکههای اجتماعی ساخته میشود و فضای مجازی میدان اصلی شکلدهی افکار عمومی است. هیچ تحولی بدون توجه به فضای دیجیتال معنا پیدا نمیکند.
وی افزود که ایران در برخی حوزهها حتی از متوسط جهانی نیز جلوتر است و نمونه روشن آن حضور ۳۰ میلیون بازیکن در کشور است که نشاندهنده قدرت و عمق صنعت بازی است.
صدر سپس نقدی را مطرح کرد و گفت: بخش زیادی از مجموعههای تولیدکننده محتوا در نمایشگاه حضور ندارند و این یک ضعف جدی است. فضای نمایشگاه نباید فقط به زیرساخت محدود بماند، بلکه باید تولیدکنندگان واقعی محتوا در آن دیده شوند. حضور این مجموعهها ضروری است، چراکه سهم اصلی در شکلدهی فرهنگ دیجیتال را آنها برعهده دارند.
لزوم ایجاد تجربهای نو و طراحی مبتنی بر استانداردهای جهانی
قائممقام هلدینگ علاءالدین در پایان با اشاره به سه ریسک اصلی پیش روی نمایشگاه گفت: بعد از سه سال وقفه، شروع دوباره کار در مدتزمان بسیار کوتاه یک ریسک جدی بود. ریسک دوم ورود به نمایشگاه بینالمللی و ریسک سوم این است که باید فضایی کاملاً نو ایجاد کنیم که در شأن صنعت دیجیتال باشد.
وی افزود: سه استیج اصلی طراحی شدهاند تا نگاه نمایشگاه را متحول کنند و قرار است این فضاها به شکل باز و رایگان در اختیار استارتاپها و بخش خصوصی قرار گیرد تا تعامل، گفتگو و تولید محتوا بهصورت زنده اتفاق بیفتد.
زارع با تاکید بر طراحی نمایشگاه با نگاه بینالمللی گفت هدف ارائه بهترین خدمات، بهترین تکنولوژی و تجربهای متمایز است. او اعلام کرد هلدینگ علاءالدین آماده سرمایهگذاری روی نخبگان، حمایت از کسبوکارهای کوچک و مشارکت با تمام مجموعههای فعال در زنجیره صنعت دیجیتال است.
انتهای پیام
مرتبط با: