نحوه ضدعفونی تجهیزات پزشکی
استفاده مداوم از ابزارهای پزشکی در تماس با خون، ترشحات و محیط‌های آلوده، خطر انتقال عوامل بیماری‌زا را افزایش می‌دهد. به همین خاطر، ضدعفونی تجهیزات پزشکی یکی از مهمترین مراحل در فرآیند کنترل عفونت‌های بیمارستانی است. همچنین در پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی ضد عفونی کردن لباس بیمار مثل لباس بستری بیمارستان هم بی‌تأثیر نیست.
به گزارش کاماپرس نحوه اصول صحیح ضدعفونی تجهیزات پزشکی و تفاوت آن با استریل کردن از مباحثی است که در ادامه به آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
برای مشاهده جدیدترین اخبار کسب و کار کاماپرس را در اینستاگرام دنبال کنید.
تعریف ضدعفونی
ضدعفونی نوعی شستشو است که در آن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا (مثل باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها) روی سطوح، ابزار یا محیط‌ها از بین می‌رود. البته باید این را در نظر داشته باشید که آنها کاملاً از بین نمی‌روند؛ بلکه تعدادشان به حدی کاهش می‌یابد که دیگر توان ایجاد بیماری را ندارند. ضدعفونی بیشتر برای کاهش خطر انتقال عفونت به کار می‌رود.
انواع تجهیزات پزشکی و روش های ضدعفونی کردن آن
تجهیزات پزشکی بر اساس میزان تماس آنها با بدن بیمار به سه نوع تقسیم می‌شوند و هر کدام به روش ضدعفونی متفاوتی نیاز دارد. این سه نوع عبارتند از:
- تجهیزات بحرانی
- تجهیزات نیمه بحرانی
- تجهیزات غیر بحرانی
تجهیزات بحرانی شامل ابزارهایی هستند که با خون یا بافت‌های استریل بدن تماس مستقیم دارند؛ مانند ابزارهای جراحی و تزریقات که باید حتماً ضدعفونی کامل شوند، زیرا کوچک‌ترین آلودگی می‌تواند خطرناک باشد. تجهیزات نیمه بحرانی وسایلی هستند که با غشاهای مخاطی یا پوست آسیب دیده در تماس هستند، مثل آندوسکوپ یا لوله‌های بیهوشی. برای ضدعفونی این وسایل بهتر است از موادی مثل گلوتارآلدهید یا پراکسید هیدروژن استفاده کنید.
تجهیزات غیر بحرانی، مانند فشارسنج یا تخت بیمار و لباس بیمار تترون، فقط با پوست سالم تماس دارند. برای ضدعفونی این دسته از تجهیزات استفاده از الکل ۷۰ درصد یا ترکیبات آمونیوم چهارتایی کافی است. بنابراین، انتخاب روش مناسب ضدعفونی به نوع تجهیز و میزان خطر انتقال عفونت بستگی دارد.
اهمیت ضدعفونی تجهیزات پزشکی
ضدعفونی و استریلیزاسیون ابزارهای پزشکی باعث حفاظت بیمار و کادر درمان از عفونت‌های بیمارستانی می‌شود و از بروز بیماری‌های خطرناک جلوگیری می‌کند. به این ترتیب ایمنی بیماران و کادر درمان بیشتر شده و از هزینه‌های ناشی از عفونت‌های بیمارستانی جلوگیری می‌شود. همچنین، روند بهبودی بیماران افزایش پیدا می‌کند. بنابراین، ضدعفونی تجهیزات پزشکی اهمیت بسیار داشته و تضمین مراقبت‌های پزشکی مؤثر است.
انواع محلول های ضدعفونی کننده سطوح بیمارستانی
محلول‌های ضدعفونی‌کننده سطوح بیمارستانی انواعی دارند که موارد زیر هستند:
- الکل‌ها
- مایع سفید کننده (هیپوکلریت سدیم)
- پراکسید هیدروژن
- ترکیبات آمونیوم چهارتایی
- فنول‌ها و مشتقات آن
- ارتوفتال‌آلدهید و گلوتارآلدهید
به یاد داشته باشید که انتخاب محلول مناسب برای ضدعفونی تجهیز به میزان آلودگی و حساسیت آن بستگی دارد.
تفاوت ضدعفونی کردن و استریلیزاسیون
در ضدعفونی تجهیزات پزشکی، تعداد میکروب‌های بیماری‌زا روی ابزار یا سطوح کاهش پیدا می‌کند تا عوامل بیماری‌زا توانایی ایجاد بیماری نداشته باشند. با این حال، همه میکروارگانیسم‌ها به ویژه باکتری‌ها از بین نمی‌روند. این یعنی بهتر است از فرآیند ضدعفونی بیشتر برای وسایل نیمه بحرانی یا غیر بحرانی مثل لباس بستری فلامنت استفاده کنید. از طرفی، در فرآیند استریلیزاسیون تمام انواع میکروارگانیسم‌ها، شامل باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها کاملاً نابود یا غیرفعال می‌شوند. از این روش برای وسایل بحرانی مثل ابزار جراحی و تزریقات مانند کاتترها باید استفاده کنید.
نکات مهم در شستشو و ضدعفونی کردن تجهیزات پزشکی
شستشو و ضدعفونی تجهیزات پزشکی فقط یک وظیفه روزمره نیست، بلکه بخشی مهمی از فرآیند مراقبت ایمن از بیماران و حفظ سلامت کادر درمانی است. به یاد داشته باشید که هر وسیله پزشکی باید طبق توصیه کارخانه تولیدکننده شسته و ضدعفونی شود تا هم مؤثر باشد و هم به وسیله آسیب نرسد. همچنین هنگام کار با محلول‌های شیمیایی باید از دستکش، ماسک و عینک محافظ استفاده کنید. لباس بیمار هم نیاز به ضدعفونی دارد. بنابراین، باید لباس بستری باکیفیت برای بیمار تهیه شود. برای خرید انواع لباس‌های بستری شما می‌توانید به سایت آبادیس پوشان سلامت مراجعه کرده و سفارش خود را با بالاترین کیفیت و مناسب‌ترین قیمت به ثبت برسانید.
سوالات متداول
1- چه وسایلی نیاز به ضدعفونی سطح بالا دارند؟
تجهیزات نیمه بحرانی مانند آندوسکوپ‌ها، لوله و ماسک‌های بیهوشی، پروب‌های سونوگرافی داخلی و... که با غشاهای مخاطی یا پوست آسیب دیده تماس دارند باید با محلول‌های سطح بالا ضدعفونی شوند.
2- چقدر طول می‌کشد تا یک ضدعفونی کامل انجام شود؟
مدت زمان ضدعفونی کامل به نوع وسیله و محلول مورد استفاده بستگی دارد؛ ضدعفونی سطح بالا معمولاً بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد، در حالی که ضدعفونی سطح پایین تنها چند دقیقه زمان می‌برد.
3- چگونه مطمئن شویم ضدعفونی موثر بوده است؟
بعد از شستشو برای اینکه از ضدعفونی شدن وسیله مطمئن شوید از تست‌های میکروبیولوژیک یا نوارهای شیمیایی/بیولوژیکی استفاده کنید. این دو تست کاهش میکروب‌ها و نابودی عوامل بیماری‌زا را تأیید می‌کنند.
4- هر چند وقت یکبار باید ضدعفونی انجام شود؟
میزان دفعات ضدعفونی بستگی به نوع وسیله و میزان استفاده دارد. به این ترتیب، وسایل بحرانی پس از هر بار استفاده باید استریل شوند. تجهیزات نیمه بحرانی باید پس از هر بار استفاده با بیمار متفاوت ضدعفونی سطح بالا شده و وسایل غیر بحرانی به صورت روزانه یا هفتگی بسته به نیاز محیط ضدعفونی می‌شوند.
انتهای پیام
مرتبط با:
