«تعارض» از آن دسته فیلمهایی است که برای تماشاگران علاقمند به جریان سینمای مستقل و کمهزینه، گزینه خوبی برای تماشا به حساب میآید.
سایکودرام یا همان درام روانشناسانه به عنوان یک ساب ژانر، حیطه گستردهای دارد و دلیل آن نیز روان پیچیده انسان و گستره فوقالعاده آن است. همین موضوع نیز مورد توجه فیلمنامهنویسان و کارگردانهای جوان و تجربهگرا قرار گرفته و به تولید آثاری گاه متفاوت و جذاب منتهی میشوند. فیلم سینمایی «تعارض» به کارگردانی محمدرضا لطفی یکی از آنها است که به تازگی در فهرست سینما آنلاین فیلمنت به عنوان فیلمی متفاوت قرار گرفته است.
«تعارض» با نام اولیه «ریست»، سوژه جذاب و تازهای دارد که لطفی در مقام نویسنده فیلمنامه و کارگردان تلاش کرده تا با بهرهگیری از عناصر قالب سایکودرام اثری متفاوت خلق کند. فیلم اساسا بر پایه نریشن شکل گرفته که توسط رضا تمدن بیان میشود. او از همان سکانس نخست شرح حالی از خود داده و با او به شکلی موجز آشنا میشویم. در حقیقت مخاطب حرفهای او، تماشاگران «تعارض» هستند که باید از لا به لای نریشنهای فراوان فیلم به لایههای درونی رضا برسند. مردی میانسال و فارغالتحصیل ادبیات که پس از ویراستاری در چند مجله عامهپسند به تدوین فیلمهای عروسی در دفتر مردی همه فن حریف به نام گوران مشغول شده که برای کنترل از دور دفتر خود، دوربین های مداربسته نصب کرده است؛ همان عنصر کلیدیای که فیملنامه براساس آن شکل گرفته و به مساله رضا در مقام قهرمان فیلم تبدیل میشود. شکلی بیمارگونه از وسواس که رضا را در موقعیتی بغرنج قرار داده و دامنه آن به خانهاش هم کشیده میشود. بهانه این موضوع هم تنهایی مادری سالخورده و بیماری قلبی اوست! به این ترتیب، تماشاگر بیشتر با نبود تعادل روانی رضا آشنا شده و مشتاق تماشای ادامه فیلم میشود.
شخصیت دکتر روانشناس که روبروی رضا نشسته و به او مشاوره میدهد، به نوعی مکمل رضا است و او را در لابیرنتی قرار میدهد که برای تماشاگر آشنا با سایکودرام مشکوک و عجیب به نظر میرسد به خصوص وقتی که به رضا ایده جنونآمیز دوستی با زنی که در یک آرایشگاه زنانه فیلم دوربینهای مداربسته شرکت را بازبینی میکند، داده و حتی او را تشویق به پیگیری ماجرا می کند! نشستن رضا روبروی افسر پلیس و طرح ماجرای خیانت همسرش به او، یک داستان فرعی مینیمال به حساب میآید که گره دیگری به داستان میزند. روایت یک قصه به شکلهای مختلف، در «تعارض» به مرکز ثقل فیلمنامه تبدیل شده و آن را با تکیه بر روان درهم ریخته رضا تمدن پیش میبرد. در نیمه میانی، رابطه او و زن اشاره شده به نام شهلا شکل گرفته و تم عشق را پررنگتر میکند، منتها عشقی که از صافی ذهن قهرمان داستان گذشته و اما و اگرهای فراوان بر آن حاکم است. رقص شبانه رضا در اتاق خود و رو به دوربین مداربسته آن، پاساژ مابین بخشهای مختلف فیلم محسوب می شود که چندباری تکرار میشود.
در پرده پایانی، قصه ریتم تندتری به خود گرفته و در نهایت هم گره اصلی باز میشود. هر چند که این رودست پایانی برای تماشاگر حرفهای سینما تا حدودی قابل پیش بینی است اما تلنگر خوبی به مخاطب عامتر میزند. دیالوگ، نقشی کلیدی در ساختار فیلمنامه «تعارض» دارد که تقریبا تمامی آن هم شمایلی نریشن گونه دارد. دیالوگهایی که خوب نوشته شده و در جهان رسانه امروز نیز قابلیت وایرال شدن دارد به ویژه جملاتی که رضا در باب عشق و زندگی می گوید و از صافی ذهن آشفته یک نویسنده بالقوه میگذرد. همه اینها هم دست به دست هم داده و از رضا تمدن شخصیت جالبی ساخته که تماشاگر را به سمت خود میکشاند. او از جنس روان پریشهای سینمایی است که تماشاگر این فیلم، تکههایی از آنها را گوشه ذهن خود دارد. «تعارض» برخلاف بسیاری از فیلمهای تجربی، پایان هوشمندانهای دارد و به گونهای است که پس از پایان در ذهن تماشاگر ادامه پیدا میکند.
محمدرضا لطفی از آن دست فیلمسازان تجربهگرایی است که ابایی از رفتن سراغ قصههای نامتعارف نداشته و ساختار بصری آثارش نیز در امتداد آن قرار دارد. از این منظر، «تعارض» پختهترین ساخته او به حساب میآید که دکوپاژ ظریف و هوشمندانهای هم دارد. دوربین فیلمساز در اینجا از جنس دوربینهای مداربسته است که یک سری ویژگی ثابت دارند؛ از کادرهای بسته تا سیاه و سفید بودن تصویر. همه اینها نیز ساختار بصری فیلم را تشکیل داده و به آن هویتی مستقل بخشیده است. در فیلمهایی از این دست که قهرمان محور محسوب میشوند، بازیگر نقشی کلیدی داشته که «تعارض» هم از آن مستثنی نیست. رضا بهبودی که سلطان نقشهای مکمل سینمای ایران به حساب میآید، بهترین انتخاب ممکن در رده سنی بازیگران میانسال است که توان به دوش کشیدن بار دراماتیک فیلم را دارد. او بازیگری است که پیش از این در نمایشهای تکنفره هم ظاهر شده و توانایی خود را به رخ تماشاگرانش کشیده است. او در «تعارض» به شکل مطلوبی به شخصیت سرشار از نوسان و روانپریشی رضا تمدن نزدیک شده و آن را به گونهای به تصویر کشیده که مرز بین خود و تماشاگر را برمیدارد. سودابه بیضایی هم با وجود کوتاهی نقش، به اندازه بازی کرده و مکمل مناسبی برای بهبودی به حساب میآید.
تعارض فقط در سینما آنلاین فیلم نت
انتهای پیام
مرتبط با :